Nerede o eski ‘filtresiz’ günler? Twitter ‘ünlü mezarlığı’ oldu

celikci

New member
Dünyaca ünlü aktör Ashton Kutcher, Nisan 2009’da ABD’de yayın yapan CNN televizyonunu bir yarışa davet etti. Hedef o sırada çabucak hemen 3 yaşında olan ve kitlelerin yeni yeni tanımaya başladığı Twitter’da 1 milyon takipçiye ulaşabilen birinci hesap olmaktı. Kutcher, bunu CNN’dilk evvel yapabileceğini savunuyor, yarışı kazandığı takdirde de kanalın kurucusu Ted Turner’ın ziline basıp çalacağını söylüyordu.

Nitekim söylemiş olduğini de yaptı. Hatta 1 milyon takipçi sayısına ulaşmasını Turner’ın kapısının önünde şampanya patlatarak kutladı. Bu anları canlı yayınla tüm dünyayla paylaşan Kutcher, “Tek bir insanın internetteki sesinin bir medya şirketi kadar büyük olabilmesini hayret verici buluyorum” demişti.

Bu minik müsabakanın akabinde bir epeyce ünlü isim birbiri gerisine Twitter’a katılırken, uygulamanın alt yapısı artan trafiği kaldıramaz olmuştu.

Aradan geçen 13 yılda Twitter haber, siyaset ve kültürün tüm dünyaya yayıldığı bir merkez haline geldi. 2009 yılının 1 milyon takipçi amaçları ise şu an kulağa komik bir latife üzere geliyor. Platformun en yüksek takipçili kullanıcılarından ABD eski Lideri Barack Obama, pop yıldızı Lady Gaga, yıldız futbolcu Cristiano Ronaldo ve daha nicelerinin takipçi sayıları 75 milyonun üzerinde. Fakat birfazlaca ünlü isim hesaplarını yeni çıkan işlerinin promosyonunu yapmak haricinde kullanmaz oldu. Tweet atmayı büsbütün bırakan ünlü de epey. Kelamın kısası Twitter bir ünlüler mezarlığına dönüşmüş durumda.

TWITTER ÖLMÜYOR LAKİN ÜNLÜLERİ KAÇIRIYOR

Elon Musk geçtiğimiz ay Twitter’ı satın alacağına ait söylentilerin ayyuka çıktığı günlerde bir tweet attı. Sitenin en yüksek takipçili kullanıcılarının bir kısmının hiç faal olmadığına dikkat çeken Musk, “Twitter ölüyor mu?” diye sordu.

Most of these “top” accounts tweet rarely and post very little content.

Is Twitter dying? https://t.co/lj9rRXfDHE

— Elon Musk (@elonmusk) April 9, 2022

Bu sorunun kısa karşılığı “Hayır”. Çünkü Twitter’ın şu anki günlük kullanıcı sayısı 229 milyona ulaşmış durumda. (Bu sayı daha üç ay evvel 217 milyondu.) Ve ama Musk’ın tanınan kullanıcıların platformdan uzaklaştığı yorumu da yanlış değil.

Sosyal medya tahlil şirketi Social Blade’in dataları pek dikkat cazip… Şöyle ki Musk’ın haricindeki en tanınan 10 Twitter hesabı, 2022’nin birinci dört ayında ile 2018’in birebir periyoduna kıyasla ortalama yüzde 35 daha az paylaşım yapmış. Tweet sayısı artanlar ise yalnızca Obama ve Musk.

Tesla CEO’su, 44 milyar dolar karşılığında satın alım sürecine girdiği Twitter’da bu trendi bilakis çevirmek istiyor. Lakin bunu başarması pek sıkıntı görünüyor.

Washington Post gazetesinin kamuoyunda “A-list” olarak bilinen epey tanınmış ünlülerin menajerliğini, danışmanlığını ya da toplumsal medya idaresini yapan 17 bireyle yaptığı görüşmelerden elde ettiği sonuç hayli çarpıcı: Ünlüler Twitter’ı riskin yüksek çıkarın ise epeyce düşük olduğu bir platform olarak görüyor. Twitter’daki telaffuzun çok politize olması ünlüleri kaçıran en değerli faktör. O kadar ki biroldukça tanınmış isim hesaplarını dahi kendileri yönetmiyor, yalnızca yardımcıları ya da anlaştıkları ajanslar aracılığıyla yaptıkları sıkıcı promosyon paylaşımlarıyla yetiniyor. Twitter’daki tacizler ve şiddet olayları da ünlülerin buradan uzaklaşmasının arkasındaki bir başka sebep.

Ünlüler bunun yerine oyuncaklı görüntüleriyle Instagram ve TikTok üzere platformları tercih ediyor. Bu uygulamaların Twitter’a kıyasla daha kuvvetli olan güvenlik özellikleri de istenmeyen etkileşimlerin engellenmesini kolaylaştırıyor.


ÜCRETLİ TWITTER’IN KULLANICI SAYISI ARTAR MI?

Twitter, Washington Post’un mevzuyla ilgili yorum talebini reddetti lakin platform üzerinde biroldukça ünlünün hala faal olduğuna dikkat çekti. Örneğin yaklaşık 21 milyon takipçisi olan Zendaya başrolünde yer aldığı “Euphoria” dizisinin her kısmı sırasında canlı izleme tweet’leri atıyor. 12 milyon takipçili rap’çi Kendrick Lamar da yeni albümünü Twitter üzerinden duyurdu.

Diğer yandan Musk, Twitter’ı satın alabilirse, ABD eski Lideri Donald Trump’ın hesabı üstündeki yasağı kaldırmayı ve site genelinde uygulanan söz kısıtlamalarını gevşetme kelamı verdi. Başka yandan New York Times’ın ulaştığı bir yatırımcı sunumuna nazaran, Musk, Twitter’daki faal kullanıcı sayısını üç katına çıkarmayı ve kurulduğu birinci günden beri fiyatsız olan hizmet karşılığında fiyat istemeyi de planlıyor.

Bu emellerin birebir anda hayata geçirilmesi mümkün mü, bunu vakit gösterecek. Lakin Twitter’ın ünlülerle ilgisinin geçmişi, Musk’ın benimsediği “Bırakınız yapsınlar” siyasetlerinin daha fazla tanınmış ismin kaçışına niye olabileceğine işaret ediyor. Musk Twitter’ı “fiili bir agoraya” dönüştürmek istediğini sık sık belirtiyor. Lakin uygulamanın en büyüklerinin iştirak göstermediği bir agorayı da tahayyül etmek oldukça sıkıntı.

* * * * *

Bugün 17 milyon takipçiye sahip olan Ashton Kutcher, 2009’da CNN’e karşı girdiği yarışı kazandığında, analistler ve gazeteciler bunun bir dönüm noktası olduğunu, artık klasik medyanın yerini yeni medyanın aldığını ve artık dördüncü gücün toplumsal medya kullanıcılarının ta kendisi olduğunu savunuyordu. O devirde Ellen DeGeneres, Paris Hilton ve Nicki Minaj üzere ünlülerin takipçi sayıları uçuşa geçti. Charlie Sheen ise 2011’de “Two and a Half Men” dizisinden kovulduktan daha sonra Twitter’ın da tesiriyle hiç yaşamadığı bir üne kavuştu.


Bu gelişmeler hem siteyi birebir vakitte kültürü değiştirdi. Obama’nın lider olduğu periyotta Twitter süratle büyüyor, birfazlaca çok ünlü platformda hesap açıyor, gündelik sıkıntılara dair yorumlarını, müşahedelerini, hayatlarına dair bilgileri paylaşıyor, ünlülerle ünsüzler içindeki maniler ortadan kaybolmaya başlamış üzere görünüyordu. Kişinin kendisine dair ufak bir ayrıntı paylaşmasının büyük ilgi çekeceğine inanılıyordu. Sanatkarlar, içerik üreticileri kendilerini tabir etmek için yeni yapıtlarının kitlelerle buluşmasını beklemek zorunda kalmıyordu.

Örneğin Rebel Wilson’ın 2012 yılında paylaştığı “Sadece tatlı satılan bir restoran açmayı ismini da ‘Spor Salonu’ koymayı düşünüyorum” üzere eğlenceli tweet’leri, başrolünde yer aldığı “Pitch Perfect” sinemalarının evvel toplumsal medyada daha sonra da tanınan kültürde fenomenleşmesini sağladı. 10 yıl daha sonra bugün Wilson’ın neredeyse 3 milyon takipçisi var. Lakin sayfasını açıp baktığımızda, “Yarın filanca kanalda falanca kişinin konuğuyum” üzere etliye sütlüye karışmayan tanıtım tweet’lerinden diğer bir şey görmüyoruz.

ELLEN VE ÖTEKİ ÜNLÜLER TWITTER’I “KIRDI”

İngilizce “celeb Twitter” denen Twitter’a ünlü akınının doruğa çıktığı devir ise 2014 yılı oldu. Oscar ödüllerinde sunucu Ellen DeGeneres, Meryl Streep’le bir selfie çekmek için izleyicilerin ortasına indi. Twitter’ın televizyon iştirakleri grubunun organize ettiği bu hareketin devamında Bradley Cooper büsbütün spontane bir halde telefonu DeGeneres’ten kaparken biroldukça diğer ünlü de kadraja girdi. Sonuçta ortaya çıkan DeGeneres tweet’i o kadar epeyce retweet ve etkileşim aldı ki Twitter’da ufak çaplı sıkıntılar yaşandı.

If only Bradley's arm was longer. Best photo ever. #oscars pic.twitter.com/C9U5NOtGap

— Ellen DeGeneres (@TheEllenShow) March 3, 2014

Ancak 2010’ların ortasında iki değerli değişim meydana geldi. Bunlardan birinci 2012’de Facebook’un satın aldığı Instagram’ın yükselişi, ikincisi de ABD’de 2016’da yapılan başkanlık seçimleriydi.

Instagram yardımıyla ünlüler hayranlarıyla, Twitter’ın berbat bir ün kazanmasına niye olan ağız dalaşlarına girmeden bağlantı kurabiliyordu. Başkanlık seçimleri öncesi ve daha sonrasında Trump’la alakalı haberlerin öteki gündem bahislerini görünmez hale getirmesi de platformdaki aslına bakarsanız var olan kutuplaşmanın artmasına niye oldu.

Twitter da bu değişimi benimsedi ve kendisini bir haber uygulaması olarak konumlandırdı. Hatta uygulama mağazalarındaki kategorisini de ‘sosyal ağ’dan ‘haber’e çevirdi. Lakin cümbüş kesimi internetteki telaffuzun bir modülü olmak ve kendisini haber çılgınlığına atmak konusunda pek de istekli değildi.

Menajerlik şirketi Career Artist Management’ın dijitalden sorumlu eski lider yardımcısı ve müzik bölümü yöneticisi Freddie Morris, Washington Post’a, “Trump başa geçtikten daha sonra siyaset fazlaca büyük bir şey haline geldi” dedi ve platformu terk eden ünlülere Maroon 5 kümesinin solisti Adam Levine’ı örnek gösterdi: “Levine Twitter’dan Instagram’a gitti ve tekrar da geri dönmedi.” elbette Levine Twitter hesabını kapatmadı. Fakat şu an paylaşımlarının birçok yardımcılarının elinden çıkıyor. Tweet’leri eskisi kadar sık ve samimi değil. Instagram’daki takipçi sayısı ise Twitter’dakinin neredeyse iki katına ulaşmış durumda.


NEREDE O ESKİ “FİLTRESİZ” ÜNLÜLER

Washington Post’a konuşan toplumsal medya danışmanlarına göre, birtakım ünlülerin canları siyasi içerikli tweet’leri niçiniyle hayli sıkıldı. Kimilerine menajerleri tarafınca “Siyasi paylaşımların dozunu düşür yoksa seyirci kaybedersin” uyarısı yapıldı. Hal bu biçimde olunca biroldukca ünlü en inançlı yolu seçerek tweet’lerini profesyonel marka yöneticilerine emanet etti.

Lizzo ve Ariana Grande üzere epey büyük takipçili isimler birer birer platformdan ayrılıyor. John Mayer, Aubrey Plaza, Kumail Nanjiani üzere isimler ise bir vakit içinder paylaştıkları renkli tweet’lerinin fazlaca uzağında bir profil sergiliyor. Twitter’ın içerik moderasyonu teşebbüslerini artırması kimilerinin hudutlu da olsa geri dönüşünü sağladı lakin eski vakit içinderın “filtresiz ünlü” tweet’lerinden eser yok.

Örneğin Lizzo, Ocak 2020’de Twitter’ı bırakma öne sürülen nedenini şu sözlerle açıklıyordu: “Twitter’da olmayı epey isterdim zira bana açık dayanak veren sizlerle bağ kurabilirdim. Lakin şu an internet zorbalarıyla uğraşmayacağım bir noktaya geldim.” (Lizzo’nun Instagram hesabında 12 milyon takipçisi var.)

Kalanların bir kısmı provokatif tweet’leriyle markalaşmaya başladı. Leslie Jones ve Anna Kendrick üzere komedyenler de hala esprili yorumlarına devam ediyor. Lakin Twitter artık “Hollywood ünlüleri nasıl yaşıyor?” diye merak edenlerin başvurduğu bir kaynak olma özelliğini kaybetti.

* * * * *

Twitter’ın Musk’ın hayallerindeki büyüklüğe ulaşabilmesinde ünlülerin geri dönüşü tesirli bir katalizör olabilir. Lakin bu hiç kolay olmayacak. Dahası Twitter o kadar problemli görülüyor ki, Hollywood’un tanınmış danışmanları müşterilerine “Aman uzak dur” diye ihtarlarda bulunuyor.

Hollywood’un birfazlaca aktörünün ve üretimcisinin halkla münasebetlerini yürüten fakat bölümdeki bağlantılarının bozulması kaygısıyla isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, “Onlara birinci evvel niye Twitter’da olmak istediklerini soruyorum: ‘Gerçekten hayranlarla olumlu bir etkileşim kurabileceğine inanıyor musun, yoksa bu yalnızca egonu yükseltecek bir şey mi?'” diye konuştu. Birçok durumda müşterisine “Bu riske girdiğine değmez” söylemiş olduğini de belirten kaynak, “‘Şu an iptal edilmek için birfazlaca farklı yol var. Dünyaya hakikaten diğer bir yol daha açmak istiyor musun?’ diye soruyorum” sözlerini kullandı.

Biroldukça reality show yıldızının toplumsal medyasını yöneten Jamin Jamming ise siyasi yorumcular ve habercilik alanında çalışan bireyler haricinde, Twitter’da olmanın ünlülerin ilham vericiliğine ziyan verdiğini belirtti.

Jamming, “Bazı ünlülerin çekiciliğinin değerli bir kısmı görünüşlerinden geliyor. Twitter’da makyajları, modaya ne kadar uydukları, giysiler, ayakkabıları göz önüne çıkmıyor” dedi.

Ünlülere dijital strateji takviyesi sunan Wynter Mitchell-Rohrbaugh ise “Twitter’da başarılı olmak için zeki olmalısınız, söyleyecek bir şeyiniz olmalı, vaktin ruhunun bir modülü olmalısınız. Ünlüler için burada beşerlerle tanışmak sıkıntı bir şey” yorumunu yaptı.

Twitter’ın ortamının rakiplerine kıyasla epeyce daha özgür olduğunu ve kullanıcıları daha geniş bir dünyayla karşı karşıya bıraktığını da kelamlarına ekleyen Mitchell-Rohrbaugh, “Ünlüler kendi balonlarının ortasında olmayı seviyorlar ve Twitter bu balonun hayli dışını görmelerine niye oluyor” diye konuştu.


TWITTER ÜNLÜLERE PARA KAZANDIRMIYOR

Bunca dezavantajının yanı sıra, öbür büyük platformlarla kıyaslandığında, Twitter’ın getirileri de çok hudutlu.

Yetenek menajerlik şirketi Range Media’nın ortağı ve dijital sorumlu eşbaşkanı olan Kai Gayoso, “Filmini tanıtan bir ünlünün gözüyle Twitter’ın ortasındaki düzeneklere baktığınızda, insanlara bilet almalarını hatırlatacak fazlaca fazla akıllı eser entegrasyonu olmadığını görüyorsunuz” dedi.

senelerını ünlülere toplumsal medya danışmanlığı yapmaya vermiş olan Kendall Ostrow da ünlülerin Twitter’ı paraya dönüştürmesinin zorluğuna dikkat çekerek şunları söylemiş oldu: “Kardashian’lar bir sponsorlu tweet için 1 milyon dolar almıyorlar. Twitter sizin kültürel bağlamda yeni kalmanızı sağlıyor olabilir lakin para kazanmanızı sağlayan Instagram, YouTube ve TikTok.”

ÜNLÜLER TROLLERLE MUHATAP OLMAK İSTEMİYOR

Birfazlaca toplumsal medya yöneticisi, platformun taciz ve istismarı önlemekteki başarısızlığının önde gelen kaçış niçini olduğunu belirtti. Instagram ve TikTok, epeyce kuvvetli yorum filtreleri uygularken, Twitter’ın güvenlik denetimleri epey daha sonluydu. Bu durum bilhassa Parag Agrawal’ın CEO olmasından daha sonra benimsenen “sağlıklı diyalog” misyonuyla bir nebze olsun çözülür üzere oldu. Fakat Musk’ın sitedeki içerik moderasyonu uğraşlarını “solcu önyargısı” olarak nitelendirmesi, bu sürecin bir daha bilakis döndürülebileceğine işaret ediyor.

Çok büyük bir ünlünün hesabını yönetmekte olan toplumsal medya danışmanı Dolly Meckler, “Twitter, trollerin üreme alanı oldu” derken, “İnsanlar burada diğer hiç bir platformda olmadığı biçimde karşılıklar verebiliyor. Konuştuğum ünlüler, pek de dostça bir ortam olmadığını hissettiklerini söylüyor” tabirlerini kullandı.

Geçmişte Ariana Grande, Jay-Z üzere isimlerin kampanyalarında çalışmış Los Angeles merkezli butik toplumsal medya ajansı In Haus’un lideri Liz Stahl, “Musk idaresi ele alırsa, Twitter, bir ünlüye ‘Yatırım yap’ diyeceğim son yer olur. Bunu şu ankinden bile daha kuvvetli söylerim” dedi. Stahl, “Elon Musk’la her şey fazlaca karmaşık olacak, orada olmak için heyecan duyan insanları düşündüğümüzde şimdikinden bile fazlaca…” tabirlerini kullandı.

Musk’ın Nisan ayında paylaştığı Twitter’daki ünlülerin sessizliğine ait tweet’ine gelen bir karşılıkta, “Ünlüler için ‘düşüncelerini tweet’lemenin’ maliyeti ziyadesiyle yüksek. İptal edilme dertleri onları pasif kullanıcılara dönüştürüyor” deniyordu. Bu tweet’e yanıt da ünlü komedyen Kathy Griffin’den geldi. Griffin, “Doğru bilgi” yazdı. Hakikaten isimleri senelerca Twitter’la anılan Ellen DeGeneres ve Chrissy Teigen üzere ünlüler bile Twitter aleminin reaksiyonlarının acısını hissedenlerden oldu. Teigen nihayetinde hesabını dahi kapatmak zorunda kaldı.


“TWITTER, FACEBOOK’A DÖNÜŞÜYOR”

bir daha de Hollywood’da Twitter’ın ünlüler için bir çıkmaz sokak olmadığına inanan, hatta ünlülerin toplumsal medyayı daha bahadır kullanımı gerektiğini savunanlar da var. Örneğin Gattaca, the Big Chill, Contagion üzere sinemaların imalcisi Michael Shamberg, “Bir sinema için oyuncu arıyor olsam ve karşıma gelen aktörün Twitter’da açık kelamlı paylaşımlar yapması cazipliğini artıracak bir etken olur” dedi.

“Twitter’da faal olması bir izleyici topluluğuyla nitekim bağ kurmasını saplayacak bir şeye sahip olduğu manasına gelir” tabirlerini kullanan Shamberg, biroldukça durumda bunun reaksiyon görme tasalarına ağır basacağını da kelamlarına ekledi.

Öyle bile olsa, birfazlaca ünlü Twitter’da başarılı olmk için gereken vakte ve uğraşa değmediğini düşünüyor. Toplumsal medya strateji uzmanı Freddie Morris’in sözleriyle “Twitter, Facebook’un olduğu şeye dönüşüyor, yani ‘Onu grubuma bırakacağım’ diye bahsedilen bir platforma.”

The Washington Post’un “How Twitter lost the celebs” başlıklı haberinden derlenmiştir.