Z neslinin Wikipedia ile imtihanı: Dijital bilgi havuzunun en tuhaf ve en zıpır ayrıntıları…

celikci

New member
Dünyanın en büyük açık kaynaklı ansiklopedisi olma özelliğini taşıyan Wikipedia, kurucusu Jimmy Wales’in tabiriyle, “Dünya üstündeki her beşere kendi lisanında, en üst kalitede, parasız bir ansiklopedi oluşturma ve dağıtma uğraşısı” olarak kurulmuş bir platform. Milyarlarca başlığa mesken sahipliği yapan Wikipedia’nın derinliklerinde birbirinden farklı bilgiler bulunuyor.

Teknoloji alanında yaşanan gelişmeler yardımıyla kaynaklara kolay ulaşabilen Z jenerasyonu, kendisine farklı gelen içerikleri gün yüzüne çıkartıyor ve bunları “viral” hale getiriyor.




Bu gönderiyi Instagram’da gör

Wikipedia is weird! (@depthsofwikipedia)’in paylaştığı bir gönderi


WIKIPEDIA’NIN UÇSUZ BİLGİ HAVUZUNDA GEÇEN ÇOCUKLUK

Dijital dünyayla erken yaşta tanışan her çocuğun başına geldiği üzere Annie Rauwerda da ailesi tarafınca internet kullanması sonlandırılan çocuklar içinde. İnterneti yalnızca dersleri için yardımcı kaynak olarak kullanımına müsaade verilen Rauwerda, çocukluğunun büyük birçoklarını Wikipedia’nın uçsuz bilgi havuzunda geçirmiş.

Genç kız, ünlülerin hayat öykülerinden “çak bi beşlik” üzere toplumsal hayatta sıkça karşılaştığımız davranış kalıplarının nasıl popülerlik kazandığına varıncaya kadar, her başlığı inceleme fırsatı bulmuş.

ABD’nin Michigan eyaletinde yaşayan ve şimdilerde 22 yaşına basan Rauwerda, pandeminin birinci günlerinde, yaşıtları ekşi mayalı ekmek yapmayı ve örgü örmeyi öğrenirken hayranlık duyduğu Wikipedia’daki enteresan ve tuhaf ayrıntıları derleyip toplumsal medyaya taşımaya karar vermiş.

Global salgın niçiniyle her insanın şahsi ilgi alanlarını genişlettiğini söyleyen genç bayan, “Herkes ilgi alanlarını geliştirmeye uğraşıyordu ve o devirde ben de bu projeye ağırlaşmaya karar verdim” dedi.




Bu gönderiyi Instagram’da gör

Wikipedia is weird! (@depthsofwikipedia)’in paylaştığı bir gönderi


‘ZİHNİ SİNİR’ SAVLARIN PEŞİNDE

Rauwerda, “Wikipedia’nın Derinlikleri” (@depthsofwikipedia) ismini verdiği ve 772 bin takipçiye ulaşan Instagram hesabından, platform üstündeki tuhaf, çılgın ve beklenmedik içerikleri paylaşıyor. Z jenerasyonunun beğenilerine ve lisanına hitap eden hesap, “hap bilgiler” sayesinde tuhaf içerikleri “viral” hale getiriyor.

“Wiki’de dolaşırken aldığım ekran imgeleri telefonumun galerisini doldurmuştu. Toplumsal medyada hesap açma fikri de imgeleri silmeyi düşünürken aklıma geldi” diyen Rauwerda, pandemi periyodunda toplumsal medya hesabı üzerinden “zihni sinir” tezleri kanıtlamaya koyulmuş.

Örneğin, Michigan Eyalet Üniversitesi’nden ürolog Prof. Dr. David D. Wartinger tarafınca yürütülen çalışmada, Walt Disney World Resort’taki Big Thunder Mountain’daki sürat trenine binen hastaların çarçabuk böbrek taşlarını düşürdüklerinin sav edilmesi üzerine Rauwerda, açık kaynaklar üzerinden topladığı bilgileri hesabından paylaşmış.

Bu paylaşımın akabinde, “Wikipedia’nın Derinlikleri”nin takipçi sayısı süratli bir artış göstermiş. Üç ayda 3 binden çok takipçiye ulaşan Rauwerda, “İnsanların bu tuhaf bilgilerle ilgilendiğini o gün anladım” diyor.




Bu gönderiyi Instagram’da gör

Wikipedia is weird! (@depthsofwikipedia)’in paylaştığı bir gönderi


Z NESLİNİN MİZAHINI YANSITAN PAYLAŞIMLAR

Rauwerda, hesabın popülerliği arttıkça “şehir efsaneleri” üzerine gitmiş. Bir paylaşımında samanların çiftçilerin pantolonlarının alev almasına niye olduğu savı üzerinden çıkan “patlayan pantolon” kıssasını inceleyen genç bayan, öteki bir gönderide ünlü pasifist Mahatma Gandhi’nin aslında nükleer güç için meczuba dönen bir başkan olduğuna ait “internet geyiği”ne varan tezleri ele almış.

elbette, “tuhaf” ayrıntıları toplumsal medya aracılığıyla yaygınlaştıran tek hesap “Wikipedia’nın Derinlikleri” değildi. Daha öncesinde “Wikipedia Club” üzere değişik içerikleri paylaşan sayfalar bulunuyordu.

Lakin, Rauwerda’nın hesabının öbür hesaplardan farkı “internet geyiklerini” Z jenerasyonunun lisanı ile sorgulayan ve bunları bilgi ile birleştiren bir hesap olması. Bu niçinle, Z neslinin mizahını yansıtan paylaşımlarda, yaşanan absürtlüğün yorumu olduğu üzere takipçiye bırakılıyor.



Toplumsal medya platformu Instagram’da ‘Wikipedia’nın Derinlikleri’ hesabının yaratıcısı Annie Rauwerda…

HESABIN FANLARI KENTLERDE BULUŞMALAR DÜZENLİYOR

Sayfanın takipçileri de en az Rauwerda kadar hususlar üzerinde titizlikle duruyor. İki yılda bir çok büyüyen hesaba güvenen takipciler, internerin derinliklerinde kalan bilgiler için “Wikipedia’nın Derinlikleri”ne çabucak her gün müracaat ediyor.

Örneğin, Minneapolis’te bir lise öğrencisi olan 15 yaşındaki Gabe Hockett, “Bir şeyler öğrenmeyi fazlaca seviyorum; bilhassa kendi başıma asla bulamayacağım bu garip bilgilerle karşılaşmak beni epey keyifli ediyor” diyor.

Rauwerda’nın açtığı hesaba içerik üreten takımın ortasında yer alan 22 yaşındaki Jen Fox, hesabı yeni tanıştığı beşerlerle toplumsallaşmak için kullanmış. Metin muharriri olan Fox, Şubat ayında San Francisco’ya taşındığında yeni tanıştığı insanlara birinci vakit içinderda hesaptan bahsediyormuş.

Hesabı bilen beşerlerle süratle kaynaştıklarını söyleyen Fox, “Birbirimize farklı paylaşımları bildiri atmaya ve en sevdiğimiz gönderiler üzerine konuşmaya başlıyorduk. Bu da gerçek bir arkadaşlığın birinci adımlarıydı” sözünü kullanıyor.

Hesaptan bağımsız olarak farklı kentlerde sayfanın fanları tarafınca buluşmalar gerçekleştirildiğini söyleyen 22 yaşındaki genç bayan, “Eski bir fabrikada düzenlenen ‘Wikipedia’nın Derinlikleri’ buluşmasına katıldım. Hesabın gerisinde kendi etkinliklerini düzenleyen ve platforma bağlı olan bu biçimde bir topluluk var” dedi.


‘İNSANLARI ÇABUCAK YAKALAYACAK İÇERİKLER BULUYORUM’

Rauwerda, sayfada paylaşacağı içerikleri belirlerken, dikkat ettiği kriterlere ait, “Her vakit komik, beklenmedik ancak beraberinde bakılırsanleri çabucak yakalayacak içerikleri bulup çıkartmaya çalışıyorum” diyor.

İçerikleri “viral” hale getirmenin anahtarının insanların aslına bakarsan aşina olduğu mevzuları seçmek ve bu bahislerin bilinmeyen istikametlerini ön plâna çıkartmak olduğunu söylüyor.

Sayfayı açtığı birinci vakit içinder takipçi sayılarını artırmak için küçük çaplı bir toplumsal medya çalışması yaptığını belirten Rauwerda, Instagram fenomeni Caroline Calloway ile ilgili bir yayın yaptıktan daha sonra hesabın süratle büyüdüğünü de ekliyor.

Instagram’da önemli bir popülerlik yakalayan Rauwerda, birbirinden tuhaf içerikleri daha geniş bir kitleye ulaştırmak için bir de TikTok kanalı kurmuş.




Bu gönderiyi Instagram’da gör

Wikipedia is weird! (@depthsofwikipedia)’in paylaştığı bir gönderi


Z NESLİ İÇİN FARKINDALIK YARATMAYI AMAÇLIYOR

Genç bayan, açtığı sayfalarda Wikipedia’daki en absürt ve komik içeriklerini paylaşmaya çalışsa da bunun bununla birlikte “internet geyiklerine” düşkün Z jenerasyonu için bir cins farkındalık yaratma emeli taşıdığını da belirtiyor.

Paylaşacağı içerikleri bulmak için fazla vakit ayırmadığını söyleyen Rauwerda, “Wikipedia’da günde en az bir saat harcamam yetiyor. birebir vakitte açık kaynaklı ayrıntılarını yeri geldiğinde araştırıp düzenlemek için de vakit harcıyorum” diyor ve şöyleki devam ediyor:

“Wikipedia, bilginin depolandığı büyük bir kaynak olduğu için Britannica Ansiklopedisi’ndeki husus başlıklarından fazlaca daha fazla çeşitliliğe sahip.”

WIKIPEDIA’NIN OYUN ALANI: WIKIRACING


Biroldukça insan için Wikipedia bir müracaat kaynağı olsa da Rauwerda için bu alan yalnızca bilgi kaynağı değil bir tıp oyun alanı. O denli ki Wiki tutkunları bu alanda kendilerine “Wikiracing” ismini verdikleri bir oyun bile yaratmış.

“Wikiwars”, “Wikipedia Ball” ve “Wikipedia Game” üzere isimlerle da anılan Wikiracing’in sıradan kuralları var. İki kişi içinde müddet tutularak oynanan bu oyunda, oyuncular Wikipedia üzerinden rastgele bir sayfa açıyor ve sayfadaki irtibat linkleri sayesinde, başta hedefledikleri sayfaya ulaşmaya çalışıyor.

Oyunun son derece eğitici ve eğlendirici olduğunu söyleyen Rauwerda, “Altıncı sınıfta arkadaşlarımla birlikte saatlerce Wikiracing oynuyorduk. Kısıtlı bir vakitte maksada ulaşmam gerektiği için her sayfayı detaylı okuyamasam da binlerce ‘bağlantı linkinin’ içinde dolaşırken dahi hayli şey öğrendim. O denli ki, Papa ile başlayıp penguen tiplerinin listesine ulaşıyorduk. Maksada giderken kaybolmamak için hayli gayret sarf ediyorduk” dedi.

Wikipedia ortasında saatler süren gezintiler yapmak Rauwerda’yı platformun uzmanı haline getirmiş. Bu sayede, bilgi havuzunun ortasında en tuhaf başlıklara giden yolu bile çarçabuk bulabiliyormuş.




Bu gönderiyi Instagram’da gör

Wikipedia is weird! (@depthsofwikipedia)’in paylaştığı bir gönderi


INSTAGRAM FENOMENLİĞİNDEN WİKİ EDİTÖRLÜĞÜNE

Genç yaşta bilgi güvenliği ve hakikat bilginin transferi için giriştiği bu uğraş Rauwerda’yı Wikipedia editörlerinden biri haline getirmiş.

Rauwerda bununla da hudutlu kalmayarak, yeni başlayan öbür editörlere bahislerin nasıl gerçek bir biçimde geliştirileceğini öğrettiği “Wikimarathon” çalışmasında da faal rol üstleniyor.

Rauwerda ayrıyeten açık kaynak platformunun gönüllüler sayesinde bugünkü halini aldığını ve bu niçinle toplumsal medya hesabından paylaştığı Wiki içerikleri üzerinden gelir elde etmediğini belirtti.

“Wikipedia’nın Derinlikleri” hesabı üzerinden reklam almasa da paylaştığı içerikleri kâra çevirmenin yolunu bulan Rauwerda “tuhaf” ayrıntıları kahve kupalarına bastırıp açtığı internet sitesi üzerinden satarak harçlığını çıkarıyor.




Bu gönderiyi Instagram’da gör

Wikipedia is weird! (@depthsofwikipedia)’in paylaştığı bir gönderi


KENDİ GÜLDÜRÜ GÖSTERİSİNİ YAZMAK İSTİYOR

Michigan Üniversitesi’nde Nöroloji alanında eğitim nazarann Rauwerda’nın ilerideki amacı ise güldürü gösterilerine müelliflik yapmak…

Wikipedia’dan öğrendikleri ile “Gereksiz Bilgiler” stilinde bir güldürü gösterisini toplumsal medya üzerinden izleyicilerle buluşturmayı düşünen Rauwerda, “Düşündüğüm stile benzeyen birbirinden makus programlar yayınlanıyor. Z jenerasyonunu yakalamak için sansürsüz konuşma ve cüretkâr içerikler yayınlama eğilimi gelişti” dedi ve devam etti:

“Bence kâr hedefi gütmeyen kullanıcıların da buna emsal içerikleri yaygınlaştırmaları ve bunu yaparken, ‘internet geyiklerine’ kulak kabartmaları ve ‘Wikipedia’nın Derinlikleri’ üzere içerikler üretmeleri faydalı olacaktır.”

The New York Times’da yayımlanan “Want to See the Weirdest of Wikipedia? Look No Further” ve Vice’da yayımlanan “I Look For the Weirdest and Wildest Things on Wikipedia. Here’s What I’ve Learned” başlıklı haberlerden derlenmiştir.