celikci
New member
İngiltere’de yaşayan Jo Cope, Rusya’nın Ukrayna işgali başladıktan daha sonra sabah saat 4’te bir ileti aldı. Onu pek ürküten iletide şunlar yazıyordu:
“Kötü bir şey olursa, gelip çocukları alabilir misin?”
Karar sıradanti. Cope, İngiliz Telegraph gazetesine, “Sevdiğiniz çocuklar ölümcül bir tehlikede olsaydı, gidip onları alırdınız değil mi?” dedi ve ekledi: “Evinizde huzurla oturup haberleri izlemek yerine bir uçağa biner ve inançta olduklarından emin olurdunuz, değil mi?”
Birfazlaca kişi hâlâ bu soruyla boğuşuyor olsa da, üç çocuk annesi Cope, Ukrayna sonuna yakın bir Polonya kenti olan Lublin’e çabucak bir uçak bileti aldı.
“Bir çantaya birkaç tayt ve pantolon attım. İlaçlarımı, pasaportumu ve ehliyetimi alıp havaalanına sürdüm. Daima ‘Bunu yapabilirim’ diyordum. Fakat bir süre daha sonra kendime şunu sormaya başladım: ‘Ne yapıyorum ben?’ Çok korkmuştum.”
Cope’un Ukrayna ile teması, dünyanın gördüğü en makûs nükleer felaketin gölgesinde büyüyen çocukları orta tatillerde İngiltere’deki ailelerin yanına gönderen Çernobil Çocuk Hayat Çizgisi Yardım Kuruluşu (CCLC) aracılığıyla kuruldu.
Bugün 35 yaşında olan Cope, Çernobil Nükleer Santrali felaketinin yaşandığı Nisan 1986’da dünyaya geldi. 18 yaşından beri yaz tatili için İngiltere’ye gelen çocukların ağırlanmasında istekli olarak çalışıyordu ve Ukrayna’da yaşanan olayları öğrendikçe, İngiltere’de doğduğu için kendini şanslı hissediyordu.
Artık 14 yaşında olan Sasha, ailesiyle birlikte İngiltere’de bir yaz geçirdikten daha sonra Cope da kendi çocuklarını Sasha ve ailesinin yaşadığı Kiev ile Çernobil içindeki köye götürmüştü. Hatta bütün aileyi pandemiden daha sonra İngiltere’yi tekrar ziyaret edebilmeleri için pasaport almaya bile teşvik etmişti.
Cope’un sözleriyle birlikte eğlenmeyi dört gözle bekliyorlardı. Ancak Rus tankları Kasım ayında Ukrayna hududuna gelmeye başladığında yazışmaları da kasvetli bir hal almaya başladı.
‘GÜVENDE DEĞİLİZ’
Cope, “Aileye, elimden gelen her türlü yardımı sunacağımı söylemek için ileti attım. Korkmadıklarını, güzel olduklarını söylemiş olduler” dedi. Ancak sabahın erken saatlerinde Rus füzeleri Ukrayna’yı vurmaya başladığında Sasha’nın iletileri ruh halinin değiştiğini açık açık gösteriyordu. Sasha artık inançta olmadıklarını söylemiş olduğinde, Cope düzgünce korkmaya başlamıştı.
Sasha’nın ailesi, güvenlik açısından kritik konumlarda çalışıyordu. ötürüsıyla Ukrayna’dan ayrılmaları mümkün değildi. Sonraki sabah Cope, Sasha’nın babasından bir ileti aldı. kuvvetli ve sağlam bir adam olan Ivan, kolay kolay panik yapacak biri değildi. Onun bu bildirisi atması Cope’a, gitmesi gerektiğini gösterdi.
Kendi çocuklarını ailesinin yanına bıraktıktan daha sonra uçağa atladı ve Cuma günü saat 21.30’da Polonya’ya indi. O sırada arkadaşlarından aldığı bir bildiri, onu şaşkına uğrattı. Zira İngiltere, Ukrayna’ya vize hizmetlerini askıya almıştı ve geri dönebileceği Londra’ya en yakın kent İrlanda’nın başşehri Dublin’di.
HUDUDA ULAŞMAK İÇİN 14 KİLOMETRE YÜRÜDÜLER
Sonraki gün hudut kapısından çocukları almaya gitti. Lakin ortalarında tam 2 bin 500 araç vardı. Saatler daha sonra konuştuklarında, Sasha’nın ailesi çabucak hemen yalnızca 3 kilometre hareket edebilmişti. bu türlü çocukları Cope’a ulaştırmanın günler süreceğinin farkına varan aile, araçlarını geride bırakıp 14 kilometrelik yolu yürüyerek hududa ulaştı.
Cope, sonda beklerken yabancıların nezaketinden derinden etkilenmişti. “Öğrencilerle bir kamp ateşi etrafında oturdum. Diğer yabancı aileler de otomobillerinde beklememe müsaade verdiler. Hatta bana kahve ve çörek bile ikram ettiler. Ukrayna’dan çıkan bayan ve çocuklarla dolu otobüsleri izliyordum. Otobüsler, Ruslarla savaşmak için geri dönen adamlarla dolu olarak geri dönecekti” diye anlattı o dakikaları.
‘YANIMA ALTI DAKİKALIK YÜRÜME MESAFESİNDEYDİLER’
“bazı birtakım kar yağıyordu” diye devam etti Cope. “Sıcaklık -2 derece idi. Çocuklar üşümüş ve korkmuşlardı. adamların ülkeyi terk etmelerine müsaade verilmediği için babaları onları birinci denetim noktasında bırakmak zorunda kaldı.” Anneleriyle bir arada sona hakikat biraz daha ilerlediler lakin bir noktadan itibaren çocukların yola yalnız devam etmeleri gerekiyordu. Annelerinden ayrılalı tam 6 saat olmuştu lakin hâlâ Cope’a ulaşamamışlardı.
“Çocuklar ortada yalnız kaldılar. Yanlarındaki bakılırsavliler onlara yürümeye devam etmeleri gerektiğini söylüyorlardı ancak çocuklar hangi tarafa gideceklerini bulamıyordu. Beklediğim yerden yalnızca altı dakikalık yürüme mesafesindeydiler. Fakat onları almak için İngiliz pasaportuyla hududu geçmeme müsaade verilmiyordu.”
YALNIZCA SIRT ÇANTALARI VE DOĞUM DOKÜMANLARI VARDI
Öbür yandan Polonya polisi Cope’a yardım ediyor, telefonunu şarj ediyor ve yiyecek veriyordu. Her tarafta farklı bir dram yaşanıyordu. Çocuklar sonunda rastgele bir adamın kucağında hududa ulaştı. Adam, polis arabasının camına vurmaya başladı. Kucağında çocuklar vardı. Cope çocukları adamdan aldı. O sırada polisler de dahil herkes ağlıyordu. Çocukların üstünde yalnızca bir kat kıyafetleri kıyafetleri sırtlarında ise küçük birer çantaları vardı. Ebeveynleri onlara doğum dokümanlarını ve Cope’a 12 aya kadar yasal vesayet yetkisi veren resmi bir doküman vermişti.
Çocuklarının okul arkadaşlarından birinin Ukraynalı olan annesi de Cope’un yanına Varşova’ya uçtu. Bayan, Cope ile Sasha ve kardeşleri içinde çevirmenlik yapacaktı.. Sasha’nın da az da olsa İngilizcesi vardı, bu sayede çeviri uygulamaları kullanarak bağlantı kurmayı başardılar.
PARK BÜYÜK BİR METAL YIĞININA DÖNMÜŞTÜ
Cope çocukları aldı lakin tüm meseleler bir anda çözülmedi. Zira üç çocuğu da Dublin’e götürebilmek için göze alabileceği tek uçuş Lizbon üzerindendi. Evrak işlerinin güç olacağını bildikleri için havaalanına tam 7 saat evvelinde gittiler. Çocukların Covid aşıları da yoktu. Bu sebeple yalnızca testler için 2 saat beklemek zorunda kaldılar.
Bu sırada aile, harabe halindeki köylerinin fotoğraf ve görüntülerini gönderiyordu. Birkaç yıl evvel Cope’un çocuklarının da oynadığı bir parkın fotoğraflarını yolladılar. Salıncakların, kaydırakların olduğu tipik bir çocuk parkıydı. Cope, “Orada kendi çocuklarımın güldüğünü hatırlıyorum. Banklarda yaşlı beşerler oturur, çiftler köpeklerini gezdirirdi” diye anlattı Telegraph’a. Hatta en küçük çocuğunun orada bir köpeğe sarılırken çekilmiş fotoğrafı bile vardı. Artık ise yalnızca park kocaman bir metal yığını halindeydi.
EVVEL LİZBON’A GEÇTİLER…
Cope, tavsiye için Varşova İçişleri Bakanlığı’nı aradı. Görüştüğü yetkili ola havaalanından ayrılmasını ve büyükelçiliğe geri dönmesini, oradan da Romanya’ya, Moldova’ya yahut Slovakya’ya gitmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Elinde çocukların ebeveynleri tarafınca verilen yasal evraklar olsa dahi kan bağı olmadığından yapabilecek diğer hiç bir şeyi yoktu. Lakin dedikleri yerleri ne çocuklar ne de Cope biliyordu ve kimseyi de tanımıyorlardı. Bu yüzden Lizbon uçağına binmeyi tercih ettiler.
Çocuklardan biri olan Alex, daha evvel bırakın uçağa binmeyi, havaalanına bile hiç gitmemişti. Cope, “Havayolunun bize yan yana koltuklar ayıramayacağı söylendiğinde çocuklar hayli üzüldü. Ancak şahane bir hostes çocukların gözlerindeki ıstırap ve endişeyi görür görmez her şeyi halletti” dedi.
SIRADA NE VAR?
Cope ve çocuklar şu anda Dublin’de. İrlanda hudut denetim işçisinin nezaketi onu derinden etkilese de sırada ne olduğu hakkında hiç bir fikri yok.
“Çocukları kollarıma alana kadar panik halinde koşuşturuyordum” diyen Cope şöyleki devam etti: “Hala yapmam gereken epeyce şey var. İşe dönmeyi, kendi çocuklarıma gitmeyi, nasıl organize edeceğimi bilmiyorum. Bir yandan yanan Ukrayna köylerinin görüntülerine göz atıyorum, bir yandan da havaalanında bıraktığım otomobilimin park fiyatını düşünüyorum.”
Sasha, Alex ve Anna da yanan köylerin görüntülerini ve işgale ilişkin öbür imajları gördüler. Cope, “Anne babalarının hâlâ Ukrayna’da olması konusunda ne hissettikleri hakkında benimle konuşmadılar” dedi ve ekledi: “kuvvetli olmaya odaklanıyorlar. bir daha çocuk olabileceklerini hissetmelerini bekliyorum.”
‘EĞER BİR SONA ULAŞABİLİRLERSE GERİ DÖNÜP ÖTEKİ ÇOCUKLARI DA ALACAĞIMA KELAM VERDİM’
Cope’un kendi çocuklarına gelince, onlar yardım etmek için bir şeyler yaptığı için anneleriyle gurur duyuyorlar. hem de arkadaşlarını yeniden nazarancekleri için de pek heyecanlılar.
Cope, “Geride bırakmak zorunda kaldığım öteki çocuklar için endişeleniyorlar. Konuta getirmeyi umduğum, lakin ebeveynlerinin sona getiremediği iki çocuk daha var. Şu anda güvendeler lakin bana nerede olduklarını söylemekten korkuyorlar. Şayet bir sona ulaşabilirlerse geri dönüp o çocukları da alacağıma yemin ettim” dedi.
“Bunu bir kahraman olmak için yapmıyorum” diyen Cope kelamlarını şöyleki noktaladı: “Ben olağan bir beşerim. Ukrayna’da o kadar fazlaca çocuk kaldı ki, ben yalnızca üç çocuğu savaşın kötülüğünden kurtarabildim.”
The Telegraph’ta yayımlanan ‘The incredible story of the British mother who rescued her friends’ children from Ukraine’ başlıklı yazıdan derlenmiştir.
“Kötü bir şey olursa, gelip çocukları alabilir misin?”
Karar sıradanti. Cope, İngiliz Telegraph gazetesine, “Sevdiğiniz çocuklar ölümcül bir tehlikede olsaydı, gidip onları alırdınız değil mi?” dedi ve ekledi: “Evinizde huzurla oturup haberleri izlemek yerine bir uçağa biner ve inançta olduklarından emin olurdunuz, değil mi?”
Birfazlaca kişi hâlâ bu soruyla boğuşuyor olsa da, üç çocuk annesi Cope, Ukrayna sonuna yakın bir Polonya kenti olan Lublin’e çabucak bir uçak bileti aldı.
“Bir çantaya birkaç tayt ve pantolon attım. İlaçlarımı, pasaportumu ve ehliyetimi alıp havaalanına sürdüm. Daima ‘Bunu yapabilirim’ diyordum. Fakat bir süre daha sonra kendime şunu sormaya başladım: ‘Ne yapıyorum ben?’ Çok korkmuştum.”
Cope’un Ukrayna ile teması, dünyanın gördüğü en makûs nükleer felaketin gölgesinde büyüyen çocukları orta tatillerde İngiltere’deki ailelerin yanına gönderen Çernobil Çocuk Hayat Çizgisi Yardım Kuruluşu (CCLC) aracılığıyla kuruldu.
Bugün 35 yaşında olan Cope, Çernobil Nükleer Santrali felaketinin yaşandığı Nisan 1986’da dünyaya geldi. 18 yaşından beri yaz tatili için İngiltere’ye gelen çocukların ağırlanmasında istekli olarak çalışıyordu ve Ukrayna’da yaşanan olayları öğrendikçe, İngiltere’de doğduğu için kendini şanslı hissediyordu.
Artık 14 yaşında olan Sasha, ailesiyle birlikte İngiltere’de bir yaz geçirdikten daha sonra Cope da kendi çocuklarını Sasha ve ailesinin yaşadığı Kiev ile Çernobil içindeki köye götürmüştü. Hatta bütün aileyi pandemiden daha sonra İngiltere’yi tekrar ziyaret edebilmeleri için pasaport almaya bile teşvik etmişti.
Cope’un sözleriyle birlikte eğlenmeyi dört gözle bekliyorlardı. Ancak Rus tankları Kasım ayında Ukrayna hududuna gelmeye başladığında yazışmaları da kasvetli bir hal almaya başladı.
‘GÜVENDE DEĞİLİZ’
Cope, “Aileye, elimden gelen her türlü yardımı sunacağımı söylemek için ileti attım. Korkmadıklarını, güzel olduklarını söylemiş olduler” dedi. Ancak sabahın erken saatlerinde Rus füzeleri Ukrayna’yı vurmaya başladığında Sasha’nın iletileri ruh halinin değiştiğini açık açık gösteriyordu. Sasha artık inançta olmadıklarını söylemiş olduğinde, Cope düzgünce korkmaya başlamıştı.
Sasha’nın ailesi, güvenlik açısından kritik konumlarda çalışıyordu. ötürüsıyla Ukrayna’dan ayrılmaları mümkün değildi. Sonraki sabah Cope, Sasha’nın babasından bir ileti aldı. kuvvetli ve sağlam bir adam olan Ivan, kolay kolay panik yapacak biri değildi. Onun bu bildirisi atması Cope’a, gitmesi gerektiğini gösterdi.
Kendi çocuklarını ailesinin yanına bıraktıktan daha sonra uçağa atladı ve Cuma günü saat 21.30’da Polonya’ya indi. O sırada arkadaşlarından aldığı bir bildiri, onu şaşkına uğrattı. Zira İngiltere, Ukrayna’ya vize hizmetlerini askıya almıştı ve geri dönebileceği Londra’ya en yakın kent İrlanda’nın başşehri Dublin’di.
HUDUDA ULAŞMAK İÇİN 14 KİLOMETRE YÜRÜDÜLER
Sonraki gün hudut kapısından çocukları almaya gitti. Lakin ortalarında tam 2 bin 500 araç vardı. Saatler daha sonra konuştuklarında, Sasha’nın ailesi çabucak hemen yalnızca 3 kilometre hareket edebilmişti. bu türlü çocukları Cope’a ulaştırmanın günler süreceğinin farkına varan aile, araçlarını geride bırakıp 14 kilometrelik yolu yürüyerek hududa ulaştı.
Cope, sonda beklerken yabancıların nezaketinden derinden etkilenmişti. “Öğrencilerle bir kamp ateşi etrafında oturdum. Diğer yabancı aileler de otomobillerinde beklememe müsaade verdiler. Hatta bana kahve ve çörek bile ikram ettiler. Ukrayna’dan çıkan bayan ve çocuklarla dolu otobüsleri izliyordum. Otobüsler, Ruslarla savaşmak için geri dönen adamlarla dolu olarak geri dönecekti” diye anlattı o dakikaları.
‘YANIMA ALTI DAKİKALIK YÜRÜME MESAFESİNDEYDİLER’
“bazı birtakım kar yağıyordu” diye devam etti Cope. “Sıcaklık -2 derece idi. Çocuklar üşümüş ve korkmuşlardı. adamların ülkeyi terk etmelerine müsaade verilmediği için babaları onları birinci denetim noktasında bırakmak zorunda kaldı.” Anneleriyle bir arada sona hakikat biraz daha ilerlediler lakin bir noktadan itibaren çocukların yola yalnız devam etmeleri gerekiyordu. Annelerinden ayrılalı tam 6 saat olmuştu lakin hâlâ Cope’a ulaşamamışlardı.
“Çocuklar ortada yalnız kaldılar. Yanlarındaki bakılırsavliler onlara yürümeye devam etmeleri gerektiğini söylüyorlardı ancak çocuklar hangi tarafa gideceklerini bulamıyordu. Beklediğim yerden yalnızca altı dakikalık yürüme mesafesindeydiler. Fakat onları almak için İngiliz pasaportuyla hududu geçmeme müsaade verilmiyordu.”
YALNIZCA SIRT ÇANTALARI VE DOĞUM DOKÜMANLARI VARDI
Öbür yandan Polonya polisi Cope’a yardım ediyor, telefonunu şarj ediyor ve yiyecek veriyordu. Her tarafta farklı bir dram yaşanıyordu. Çocuklar sonunda rastgele bir adamın kucağında hududa ulaştı. Adam, polis arabasının camına vurmaya başladı. Kucağında çocuklar vardı. Cope çocukları adamdan aldı. O sırada polisler de dahil herkes ağlıyordu. Çocukların üstünde yalnızca bir kat kıyafetleri kıyafetleri sırtlarında ise küçük birer çantaları vardı. Ebeveynleri onlara doğum dokümanlarını ve Cope’a 12 aya kadar yasal vesayet yetkisi veren resmi bir doküman vermişti.
Çocuklarının okul arkadaşlarından birinin Ukraynalı olan annesi de Cope’un yanına Varşova’ya uçtu. Bayan, Cope ile Sasha ve kardeşleri içinde çevirmenlik yapacaktı.. Sasha’nın da az da olsa İngilizcesi vardı, bu sayede çeviri uygulamaları kullanarak bağlantı kurmayı başardılar.
PARK BÜYÜK BİR METAL YIĞININA DÖNMÜŞTÜ
Cope çocukları aldı lakin tüm meseleler bir anda çözülmedi. Zira üç çocuğu da Dublin’e götürebilmek için göze alabileceği tek uçuş Lizbon üzerindendi. Evrak işlerinin güç olacağını bildikleri için havaalanına tam 7 saat evvelinde gittiler. Çocukların Covid aşıları da yoktu. Bu sebeple yalnızca testler için 2 saat beklemek zorunda kaldılar.
Bu sırada aile, harabe halindeki köylerinin fotoğraf ve görüntülerini gönderiyordu. Birkaç yıl evvel Cope’un çocuklarının da oynadığı bir parkın fotoğraflarını yolladılar. Salıncakların, kaydırakların olduğu tipik bir çocuk parkıydı. Cope, “Orada kendi çocuklarımın güldüğünü hatırlıyorum. Banklarda yaşlı beşerler oturur, çiftler köpeklerini gezdirirdi” diye anlattı Telegraph’a. Hatta en küçük çocuğunun orada bir köpeğe sarılırken çekilmiş fotoğrafı bile vardı. Artık ise yalnızca park kocaman bir metal yığını halindeydi.
EVVEL LİZBON’A GEÇTİLER…
Cope, tavsiye için Varşova İçişleri Bakanlığı’nı aradı. Görüştüğü yetkili ola havaalanından ayrılmasını ve büyükelçiliğe geri dönmesini, oradan da Romanya’ya, Moldova’ya yahut Slovakya’ya gitmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Elinde çocukların ebeveynleri tarafınca verilen yasal evraklar olsa dahi kan bağı olmadığından yapabilecek diğer hiç bir şeyi yoktu. Lakin dedikleri yerleri ne çocuklar ne de Cope biliyordu ve kimseyi de tanımıyorlardı. Bu yüzden Lizbon uçağına binmeyi tercih ettiler.
Çocuklardan biri olan Alex, daha evvel bırakın uçağa binmeyi, havaalanına bile hiç gitmemişti. Cope, “Havayolunun bize yan yana koltuklar ayıramayacağı söylendiğinde çocuklar hayli üzüldü. Ancak şahane bir hostes çocukların gözlerindeki ıstırap ve endişeyi görür görmez her şeyi halletti” dedi.
SIRADA NE VAR?
Cope ve çocuklar şu anda Dublin’de. İrlanda hudut denetim işçisinin nezaketi onu derinden etkilese de sırada ne olduğu hakkında hiç bir fikri yok.
“Çocukları kollarıma alana kadar panik halinde koşuşturuyordum” diyen Cope şöyleki devam etti: “Hala yapmam gereken epeyce şey var. İşe dönmeyi, kendi çocuklarıma gitmeyi, nasıl organize edeceğimi bilmiyorum. Bir yandan yanan Ukrayna köylerinin görüntülerine göz atıyorum, bir yandan da havaalanında bıraktığım otomobilimin park fiyatını düşünüyorum.”
Sasha, Alex ve Anna da yanan köylerin görüntülerini ve işgale ilişkin öbür imajları gördüler. Cope, “Anne babalarının hâlâ Ukrayna’da olması konusunda ne hissettikleri hakkında benimle konuşmadılar” dedi ve ekledi: “kuvvetli olmaya odaklanıyorlar. bir daha çocuk olabileceklerini hissetmelerini bekliyorum.”
‘EĞER BİR SONA ULAŞABİLİRLERSE GERİ DÖNÜP ÖTEKİ ÇOCUKLARI DA ALACAĞIMA KELAM VERDİM’
Cope’un kendi çocuklarına gelince, onlar yardım etmek için bir şeyler yaptığı için anneleriyle gurur duyuyorlar. hem de arkadaşlarını yeniden nazarancekleri için de pek heyecanlılar.
Cope, “Geride bırakmak zorunda kaldığım öteki çocuklar için endişeleniyorlar. Konuta getirmeyi umduğum, lakin ebeveynlerinin sona getiremediği iki çocuk daha var. Şu anda güvendeler lakin bana nerede olduklarını söylemekten korkuyorlar. Şayet bir sona ulaşabilirlerse geri dönüp o çocukları da alacağıma yemin ettim” dedi.
“Bunu bir kahraman olmak için yapmıyorum” diyen Cope kelamlarını şöyleki noktaladı: “Ben olağan bir beşerim. Ukrayna’da o kadar fazlaca çocuk kaldı ki, ben yalnızca üç çocuğu savaşın kötülüğünden kurtarabildim.”
The Telegraph’ta yayımlanan ‘The incredible story of the British mother who rescued her friends’ children from Ukraine’ başlıklı yazıdan derlenmiştir.