Geçtiğimiz ay Osmanlı’nın en parlak kumaşlarından Gaziantep’e mahsus kutnu kumaşının Paris Moda haftasında tanıtılması, Osmanlı kumaşlarını bir daha gündeme getirdi. Dizayncılar, 16. yüzyılda tanınan olan Osmanlı kumaşlarıyla dünya modasına bir daha tarafa kazandırmak için kolları sıvadı. İşte Osmanlı kumaşlarının geçmişi…
Dünyaca ünlü moda devi Paris Moda Haftası’nda yeni üretimiyle, Osmanlı padişahlarının fazlaca tercih ettiği kutnu kumaşını tanıtmıştı. Gaziantep’e mahsus olan kutnu kumaşının gündeme gelmesinin akabinde dizayncılar Osmanlı kumaşlarını yeni dizaynlarında kıymetlendirmek için hazırlıklarına başladı. Bir daha sonraki dönemin kreasyonu için modernize edilen kıyafetler klâsik izler taşıyor. Kutnu kumaşının trendler ortasına ismini altın harflerle yazdırmasıyla, Süleyman Demirel Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi Klâsik Türk Sanatları Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Genç, dokuma kumaşların değerini, geçmişteki kullanmasını ve bugün geldiği noktaya şu sözlerle değindi:
“Dokuma kumaşlar geçmişte muhtaçlıklar için kişinin ekonomik düzebir daha uygun gereç ile dokunmuştur. Sanayi ihtilali ile bir arada seri üretime geçilmiş ve el dokuma kumaşlar ehemmiyetini kaybetmiş. Bu dokumaların değeri geçmiş devrin gereç, tasarım ve teknik özelliklerini göstermesi. Günümüzde geçmiş örneklerden esinlenerek çağdaşını üreterek bugünün modasına istikamet verebiliriz. Geçmişe ilişkin kumaşları müzelerde korumak ve bu örnekleri bugün de yaşatabilmek değerli.”
Osmanlı kumaşları
MODERN DİZAYNLAR GEÇMİŞİN İZLERİNİ TAŞIYOR
16. yüzyılda İstanbul modanın başkentiyken, o periyot örneklerinden esinlenerek çağdaş dizaynlara imza atılıyor. Doç. Dr. Genç, periyoda ilişkin kumaşların zenginliğinden faydalanarak modaya sağladığı katkıyı, “
“Osmanlı periyodunda ister dokunduğu kente, ister tekniğine isterse de dokuma gerecine nazaran baktığımızda yüzlerce kumaş örneği var. Yalnızca Osmanlı periyoduna ilişkin bir yöresel kumaştan yola çıkarak bile moda bölümüne katkılar sağlanabilir. Yüzlerce farklı materyal ve teknikteki kumaşlar bir daha güncellenerek üretildiğinde Türk ve Dünya modasına epeyce önemli katkılar sağlanabilir. Bu örneklerden yola çıkarak fazlaca çağdaş dizaynlar yapılabilir” formunda deklare etti.
Anadolu Selçukluları ve Beylikleri devranı dokumaları, Osmanlı dokuma sanatı üzerinde pek tesirli olduğunu belirten Doç. Dr. Genç, Osmanlı periyoduna ilişkin yüzlerce kumaş örneği olduğunu aktardı. Genç, Osmanlı kumaşlarını kentlere göre şöyle kıymetlendirdi:
Osmanlı kumaşları modaya taraf veriyor
“Kumaşlar dokundukları kente nazaran; Halep kumaşı, Bursa kumaşı üzere, kullanıldıkları yere bakılırsa; Trablus jenerasyonu, Konya sevaisi üzere, şahıs isimlerine göre; Hacı Ali bezi, Bakkaloğlu işi, Selimiye üzere isimler almışlardır. Tekniklerine göre isimlendirilenler çoğunlukta olup başlıcaları; kadife, çatma, kemha, seraser, atlas, canfes ve kutnu’dur. Renk sayısına bakılırsa isimlendirilenler; serenk, heftrenk, desenine bakılırsa isimlendirilenler ise; gülistanî, çınarlı, benekli üzere kumaşlardır.”
modernize edilmiş klâsik tasarımlar
OSMANLI’DA KUMAŞ VE DOKUMACILIĞIN EN PARLAK DEVRİ 16’NCI YÜZYIL
Doç. Dr. Mustafa Genç, lonca örgütleri içinde dokumacıların yoğunlukta olduğunu söylemesinin yanı sıra, Osmanlı devrinde dokuma işini en güzel noktaya taşıyabilmek için kumaşlar üzerinde çok ihtimamlı bir çalışma sürdürüldüğünü kaydetti. Genç, “Türk kumaşları ince, karakteristik muntazam desen anlayışına ve eksiksiz dokuma tekniğine 15’nci yüzyılda ulaştı. Topkapı Sarayı arşivinde bulunan ‘Ehl-i Hiref’ defterlerine nazaran devrin lonca örgütleri içerisinde en kalabalık olanı dokumacılardı” dedi.
osmanlıda dokumacılığın en parlak dönemi
Öte yandan 19. yüzyılda Osmanlı himayesindeki biroldukça kentin dokuma merkezi haline gelmiş olduğunu da belirten Genç, anlatımlarına şu sözleri de ekledi:
“Osmanlı kumaş dokumacılığının en parlak devri 16’ncı yüzyıldır. Bursa, İstanbul, Bilecik, Denizli, Kastamonu, Ankara, Amasya, Karaman üzere kentler tam bir dokuma merkezi haline dönüşmüştü. Osmanlı, iktisat ve sanatta en kuvvetli periyoduna bu asırda ulaştı. Kumaşların ve desenlerin en zengini bu devranda dokunmuştur. Lale, karanfil, sümbül, çınar yaprakları, bahar kolları, narçiçekleri ve narlar, kıvrık kollar içinde hançer yaprakları 16’ncı yüzyılın en çok sevilen ve sık kullanılan motifleridir. Bu tıp natüralist çiçeklerin dış kontürlerinin bariz olarak çizilmesi ise Osmanlı kumaş desenlerini öteki ülke kumaşlarından ayıran en bariz özelliktir.”
Okumaya devam et...
Dünyaca ünlü moda devi Paris Moda Haftası’nda yeni üretimiyle, Osmanlı padişahlarının fazlaca tercih ettiği kutnu kumaşını tanıtmıştı. Gaziantep’e mahsus olan kutnu kumaşının gündeme gelmesinin akabinde dizayncılar Osmanlı kumaşlarını yeni dizaynlarında kıymetlendirmek için hazırlıklarına başladı. Bir daha sonraki dönemin kreasyonu için modernize edilen kıyafetler klâsik izler taşıyor. Kutnu kumaşının trendler ortasına ismini altın harflerle yazdırmasıyla, Süleyman Demirel Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi Klâsik Türk Sanatları Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Genç, dokuma kumaşların değerini, geçmişteki kullanmasını ve bugün geldiği noktaya şu sözlerle değindi:
“Dokuma kumaşlar geçmişte muhtaçlıklar için kişinin ekonomik düzebir daha uygun gereç ile dokunmuştur. Sanayi ihtilali ile bir arada seri üretime geçilmiş ve el dokuma kumaşlar ehemmiyetini kaybetmiş. Bu dokumaların değeri geçmiş devrin gereç, tasarım ve teknik özelliklerini göstermesi. Günümüzde geçmiş örneklerden esinlenerek çağdaşını üreterek bugünün modasına istikamet verebiliriz. Geçmişe ilişkin kumaşları müzelerde korumak ve bu örnekleri bugün de yaşatabilmek değerli.”
Osmanlı kumaşları
MODERN DİZAYNLAR GEÇMİŞİN İZLERİNİ TAŞIYOR
16. yüzyılda İstanbul modanın başkentiyken, o periyot örneklerinden esinlenerek çağdaş dizaynlara imza atılıyor. Doç. Dr. Genç, periyoda ilişkin kumaşların zenginliğinden faydalanarak modaya sağladığı katkıyı, “
“Osmanlı periyodunda ister dokunduğu kente, ister tekniğine isterse de dokuma gerecine nazaran baktığımızda yüzlerce kumaş örneği var. Yalnızca Osmanlı periyoduna ilişkin bir yöresel kumaştan yola çıkarak bile moda bölümüne katkılar sağlanabilir. Yüzlerce farklı materyal ve teknikteki kumaşlar bir daha güncellenerek üretildiğinde Türk ve Dünya modasına epeyce önemli katkılar sağlanabilir. Bu örneklerden yola çıkarak fazlaca çağdaş dizaynlar yapılabilir” formunda deklare etti.
Anadolu Selçukluları ve Beylikleri devranı dokumaları, Osmanlı dokuma sanatı üzerinde pek tesirli olduğunu belirten Doç. Dr. Genç, Osmanlı periyoduna ilişkin yüzlerce kumaş örneği olduğunu aktardı. Genç, Osmanlı kumaşlarını kentlere göre şöyle kıymetlendirdi:
Osmanlı kumaşları modaya taraf veriyor
“Kumaşlar dokundukları kente nazaran; Halep kumaşı, Bursa kumaşı üzere, kullanıldıkları yere bakılırsa; Trablus jenerasyonu, Konya sevaisi üzere, şahıs isimlerine göre; Hacı Ali bezi, Bakkaloğlu işi, Selimiye üzere isimler almışlardır. Tekniklerine göre isimlendirilenler çoğunlukta olup başlıcaları; kadife, çatma, kemha, seraser, atlas, canfes ve kutnu’dur. Renk sayısına bakılırsa isimlendirilenler; serenk, heftrenk, desenine bakılırsa isimlendirilenler ise; gülistanî, çınarlı, benekli üzere kumaşlardır.”
modernize edilmiş klâsik tasarımlar
OSMANLI’DA KUMAŞ VE DOKUMACILIĞIN EN PARLAK DEVRİ 16’NCI YÜZYIL
Doç. Dr. Mustafa Genç, lonca örgütleri içinde dokumacıların yoğunlukta olduğunu söylemesinin yanı sıra, Osmanlı devrinde dokuma işini en güzel noktaya taşıyabilmek için kumaşlar üzerinde çok ihtimamlı bir çalışma sürdürüldüğünü kaydetti. Genç, “Türk kumaşları ince, karakteristik muntazam desen anlayışına ve eksiksiz dokuma tekniğine 15’nci yüzyılda ulaştı. Topkapı Sarayı arşivinde bulunan ‘Ehl-i Hiref’ defterlerine nazaran devrin lonca örgütleri içerisinde en kalabalık olanı dokumacılardı” dedi.
osmanlıda dokumacılığın en parlak dönemi
Öte yandan 19. yüzyılda Osmanlı himayesindeki biroldukça kentin dokuma merkezi haline gelmiş olduğunu da belirten Genç, anlatımlarına şu sözleri de ekledi:
“Osmanlı kumaş dokumacılığının en parlak devri 16’ncı yüzyıldır. Bursa, İstanbul, Bilecik, Denizli, Kastamonu, Ankara, Amasya, Karaman üzere kentler tam bir dokuma merkezi haline dönüşmüştü. Osmanlı, iktisat ve sanatta en kuvvetli periyoduna bu asırda ulaştı. Kumaşların ve desenlerin en zengini bu devranda dokunmuştur. Lale, karanfil, sümbül, çınar yaprakları, bahar kolları, narçiçekleri ve narlar, kıvrık kollar içinde hançer yaprakları 16’ncı yüzyılın en çok sevilen ve sık kullanılan motifleridir. Bu tıp natüralist çiçeklerin dış kontürlerinin bariz olarak çizilmesi ise Osmanlı kumaş desenlerini öteki ülke kumaşlarından ayıran en bariz özelliktir.”
Okumaya devam et...