Genellikle hayvanlarda görülen Nipah virüsü enfeksiyonu Hindistan’da iki kişi için ölümcül oldu. Hükümet daha sonra yerel bir tecrit ilan etti ve güneydeki Kerala eyaletindeki okullar ve ofisler geçici olarak kapatıldı. Yetkililer ayrıca etkilenen Kozhikode bölgesinde büyük toplantılara karşı uyarıda bulundu.
Beyaz koruyucu giysili maskeli kişilerin görüntüleri, 2020 yılındaki Sars-CoV-2 salgınına dair karanlık anıları hatırlatıyor. Ancak uzmanların ilk değerlendirmelerine göre Nipah virüsünün uluslararası alanda yayılma riski çok yüksek değil. Bununla birlikte patojen zararsız değildir. Nipah virüsü nasıl bulaşıyor ve Hindistan’daki vakalar gezginler için ne anlama geliyor?
Nipah virüsü hakkında bilmeniz gerekenler
Nipah virüsü nedir ve nasıl bulaşır?
Nipah virüsü zoonotik bir virüstür. Bu, hastalığın hayvanlardan insanlara (genellikle domuzlara veya uçan tilkilere) bulaştığı anlamına gelir. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre kontamine gıda yoluyla veya doğrudan kişiden kişiye bulaşma da mümkündür. Ancak bu, vücut sıvıları veya dışkılarıyla yakın teması gerektirir.
Yeni bir patojen mi?
Hayır, virüs 1998 ve 1999’daki ilk salgından beri biliniyordu. O zamanlar Malezya’daki domuz çiftçileri patojenle enfekte olmuştu. Virüs adını ilk ortaya çıktığı yerden alıyor: Malezya’nın Pangkor adasındaki Kampung Teluk Nipah.
Virüs şu ana kadar nerede ortaya çıktı?
Şu ana kadar Asya’nın bazı bölgelerinde Nipah enfeksiyonları ortaya çıktı. Virüs, 2018 yılında Malezya’nın yanı sıra Singapur, Bangladeş ve şu anda etkilenen Hindistan bölgesinde de ortaya çıktı. Hedefe yönelik koruyucu önlemler sayesinde hastalığın daha fazla yayılması önlenebilirdi.
WHO’ya göre virüsün çeşitli yarasa türlerinde zaten tespit edildiği diğer ülkelerde de enfeksiyon riski var. Kamboçya, Gana, Endonezya, Madagaskar’ın yanı sıra Tayland ve Filipinler’de de durum böyle.
Nipah enfeksiyonunda hangi belirtiler ortaya çıkabilir?
Nipah virüsü, enfekte olmuş birçok insanda bir takım sağlık sorunlarına neden olur. Olası aralık geniştir: Tamamen semptomsuz enfeksiyonlar olabileceği gibi, akut solunum yolu hastalıkları ve sonuçta ölümcül ensefalit de olabilir. Baş dönmesi, mide bulantısı, baş ağrısı, kusma veya boğaz ağrısı sıklıkla görülür. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre baş dönmesi, uyuşukluk, bilinç bozukluğu veya nörolojik belirtiler akut ensefalit (beyin iltihabı) belirtisidir.
Virüs domuz gibi hayvanlarda da ciddi hastalıklara neden olabiliyor. Çoğu durumda, kontamine olmuş hayvan sürülerinin tamamı öldürülür ve bu da etkilenen çiftçiler için önemli ekonomik kayıplara neden olur.
Hayat ve biz
Sağlık, esenlik ve tüm aile için rehber – her iki perşembe.
Enfekte kişiler nasıl tedavi edilir?
Şu anda Nipah virüsü enfeksiyonuna karşı özel olarak çalışan hiçbir ilaç veya aşı bulunmamaktadır. Bu nedenle şu anda yalnızca semptomlar tedavi edilebilmektedir. Ancak aşı üzerinde araştırmalar yapılıyor. DSÖ’ye göre ölüm oranı yüzde 40 ila 75’tir. Bu şu anlama gelir: En kötü durumda, dört vakadan üçüne kadar, insanlar patojenin bulaştığı enfeksiyondan sağ çıkamaz. Ensefalitten kurtulanlar genellikle tamamen iyileşir. Ancak hastaların yüzde 20’sinde nörolojik bozukluklar devam ediyor.
Virüs ne kadar bulaşıcı?
Kuluçka döneminin (enfeksiyondan ilk semptomların ortaya çıkmasına kadar geçen süre) dört ila 14 gün olduğu tahmin edilmektedir. Ancak DSÖ’nün yazdığına göre 45 güne kadar kuluçka süresine dair raporlar da var. İnsanların diğer insanlardan enfekte olması genellikle yalnızca vücut sıvıları veya dışkılarıyla yakın temas yoluyla mümkündür.
Virüs nasıl kontrol altına alınır?
Bir salgın meydana gelirse etkilenen hayvanlar veya insanlar genellikle karantinaya alınır. Enfekte olan hayvanlar itlaf ediliyor ve leşleri kontrollü bir şekilde gömülüyor veya yakılıyor. Hurma ağaçları genellikle akşamları çizilerek şuruplarının gece boyunca kaplarda toplanması sağlanır. Meyve yarasaları da bunu içer ve idrarlarıyla kirletebilirler. Eğer enfekte uçan tilkiler insanların daha sonra yediği meyveleri de kemirirse, patojen de bulaşabilir.
Bunu önlemek için Dünya Sağlık Örgütü, toplanan hurma suyunun kaynatılmasını ve meyvelerin tüketilmeden önce yıkanmasını veya soyulmasını tavsiye ediyor. Meyveler uçan tilkiler tarafından ısırılma belirtileri gösteriyorsa atılmalıdır. DSÖ ayrıca diğer hijyen önlemlerini de tavsiye ediyor: potansiyel olarak enfekte olmuş hayvanlarla temas ederken eldiven takılması ve ellerin düzenli olarak yıkanması.
Virüs Almanya’ya veya diğer ülkelere yayılabilir mi?
Virolog Isabella Eckerle Westdeutscher Rundfunk’a (WDR) “Nipah virüsünün Avrupa’da ve dolayısıyla Almanya’da yayılması son derece düşük bir ihtimal” dedi. Nipah salgınları nadir olsa da WHO, virüsü tehlikeli bir patojen olarak listeliyor. Diğer virüsler gibi potansiyel olarak salgınları veya pandemileri tetikleyebilir.
Gezginlerin nelere dikkat etmesi gerekiyor?
Virolog Eckerle ayrıca kısa mesaj hizmeti X’e (eski adıyla Twitter) vurgu yaparak seyahat edenler için düşük bir risk görüyor. Kolayca bulaşabilen bir virüs değildir. Ancak etkilenen bölgede seyahat eden hiç kimse hurma suyu içmemelidir.
Zoonoz: Hastalıklar hayvanlardan insanlara giderek daha fazla bulaşıyor mu?
Zoonoz olasılığı giderek artıyor
Zoonoz hastalıklar her zaman var olsa da bilim insanları bunların gelecekte daha da yaygın hale gelmesinden korkuyor. Bunun nedeni, diğer şeylerin yanı sıra, çiftlik hayvanlarının küçük alanlarda tutulması, seyahatlerin artması, malların uluslararası hareketi ve iklim değişikliğidir. Birçok patojen sıcak ve yağışlı havalarda daha iyi ürer. Ayrıca küresel ısınma, bazı yarasa türleri gibi yabani hayvanların yaşam alanlarının değişmesine neden oluyor.
Beyaz koruyucu giysili maskeli kişilerin görüntüleri, 2020 yılındaki Sars-CoV-2 salgınına dair karanlık anıları hatırlatıyor. Ancak uzmanların ilk değerlendirmelerine göre Nipah virüsünün uluslararası alanda yayılma riski çok yüksek değil. Bununla birlikte patojen zararsız değildir. Nipah virüsü nasıl bulaşıyor ve Hindistan’daki vakalar gezginler için ne anlama geliyor?
Nipah virüsü hakkında bilmeniz gerekenler
Nipah virüsü nedir ve nasıl bulaşır?
Nipah virüsü zoonotik bir virüstür. Bu, hastalığın hayvanlardan insanlara (genellikle domuzlara veya uçan tilkilere) bulaştığı anlamına gelir. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre kontamine gıda yoluyla veya doğrudan kişiden kişiye bulaşma da mümkündür. Ancak bu, vücut sıvıları veya dışkılarıyla yakın teması gerektirir.
Yeni bir patojen mi?
Hayır, virüs 1998 ve 1999’daki ilk salgından beri biliniyordu. O zamanlar Malezya’daki domuz çiftçileri patojenle enfekte olmuştu. Virüs adını ilk ortaya çıktığı yerden alıyor: Malezya’nın Pangkor adasındaki Kampung Teluk Nipah.
Virüs şu ana kadar nerede ortaya çıktı?
Şu ana kadar Asya’nın bazı bölgelerinde Nipah enfeksiyonları ortaya çıktı. Virüs, 2018 yılında Malezya’nın yanı sıra Singapur, Bangladeş ve şu anda etkilenen Hindistan bölgesinde de ortaya çıktı. Hedefe yönelik koruyucu önlemler sayesinde hastalığın daha fazla yayılması önlenebilirdi.
WHO’ya göre virüsün çeşitli yarasa türlerinde zaten tespit edildiği diğer ülkelerde de enfeksiyon riski var. Kamboçya, Gana, Endonezya, Madagaskar’ın yanı sıra Tayland ve Filipinler’de de durum böyle.
Nipah enfeksiyonunda hangi belirtiler ortaya çıkabilir?
Nipah virüsü, enfekte olmuş birçok insanda bir takım sağlık sorunlarına neden olur. Olası aralık geniştir: Tamamen semptomsuz enfeksiyonlar olabileceği gibi, akut solunum yolu hastalıkları ve sonuçta ölümcül ensefalit de olabilir. Baş dönmesi, mide bulantısı, baş ağrısı, kusma veya boğaz ağrısı sıklıkla görülür. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre baş dönmesi, uyuşukluk, bilinç bozukluğu veya nörolojik belirtiler akut ensefalit (beyin iltihabı) belirtisidir.
Virüs domuz gibi hayvanlarda da ciddi hastalıklara neden olabiliyor. Çoğu durumda, kontamine olmuş hayvan sürülerinin tamamı öldürülür ve bu da etkilenen çiftçiler için önemli ekonomik kayıplara neden olur.
Hayat ve biz
Sağlık, esenlik ve tüm aile için rehber – her iki perşembe.
Enfekte kişiler nasıl tedavi edilir?
Şu anda Nipah virüsü enfeksiyonuna karşı özel olarak çalışan hiçbir ilaç veya aşı bulunmamaktadır. Bu nedenle şu anda yalnızca semptomlar tedavi edilebilmektedir. Ancak aşı üzerinde araştırmalar yapılıyor. DSÖ’ye göre ölüm oranı yüzde 40 ila 75’tir. Bu şu anlama gelir: En kötü durumda, dört vakadan üçüne kadar, insanlar patojenin bulaştığı enfeksiyondan sağ çıkamaz. Ensefalitten kurtulanlar genellikle tamamen iyileşir. Ancak hastaların yüzde 20’sinde nörolojik bozukluklar devam ediyor.
Virüs ne kadar bulaşıcı?
Kuluçka döneminin (enfeksiyondan ilk semptomların ortaya çıkmasına kadar geçen süre) dört ila 14 gün olduğu tahmin edilmektedir. Ancak DSÖ’nün yazdığına göre 45 güne kadar kuluçka süresine dair raporlar da var. İnsanların diğer insanlardan enfekte olması genellikle yalnızca vücut sıvıları veya dışkılarıyla yakın temas yoluyla mümkündür.
Virüs nasıl kontrol altına alınır?
Bir salgın meydana gelirse etkilenen hayvanlar veya insanlar genellikle karantinaya alınır. Enfekte olan hayvanlar itlaf ediliyor ve leşleri kontrollü bir şekilde gömülüyor veya yakılıyor. Hurma ağaçları genellikle akşamları çizilerek şuruplarının gece boyunca kaplarda toplanması sağlanır. Meyve yarasaları da bunu içer ve idrarlarıyla kirletebilirler. Eğer enfekte uçan tilkiler insanların daha sonra yediği meyveleri de kemirirse, patojen de bulaşabilir.
Bunu önlemek için Dünya Sağlık Örgütü, toplanan hurma suyunun kaynatılmasını ve meyvelerin tüketilmeden önce yıkanmasını veya soyulmasını tavsiye ediyor. Meyveler uçan tilkiler tarafından ısırılma belirtileri gösteriyorsa atılmalıdır. DSÖ ayrıca diğer hijyen önlemlerini de tavsiye ediyor: potansiyel olarak enfekte olmuş hayvanlarla temas ederken eldiven takılması ve ellerin düzenli olarak yıkanması.
Virüs Almanya’ya veya diğer ülkelere yayılabilir mi?
Virolog Isabella Eckerle Westdeutscher Rundfunk’a (WDR) “Nipah virüsünün Avrupa’da ve dolayısıyla Almanya’da yayılması son derece düşük bir ihtimal” dedi. Nipah salgınları nadir olsa da WHO, virüsü tehlikeli bir patojen olarak listeliyor. Diğer virüsler gibi potansiyel olarak salgınları veya pandemileri tetikleyebilir.
Gezginlerin nelere dikkat etmesi gerekiyor?
Virolog Eckerle ayrıca kısa mesaj hizmeti X’e (eski adıyla Twitter) vurgu yaparak seyahat edenler için düşük bir risk görüyor. Kolayca bulaşabilen bir virüs değildir. Ancak etkilenen bölgede seyahat eden hiç kimse hurma suyu içmemelidir.
Zoonoz: Hastalıklar hayvanlardan insanlara giderek daha fazla bulaşıyor mu?
Zoonoz olasılığı giderek artıyor
Zoonoz hastalıklar her zaman var olsa da bilim insanları bunların gelecekte daha da yaygın hale gelmesinden korkuyor. Bunun nedeni, diğer şeylerin yanı sıra, çiftlik hayvanlarının küçük alanlarda tutulması, seyahatlerin artması, malların uluslararası hareketi ve iklim değişikliğidir. Birçok patojen sıcak ve yağışlı havalarda daha iyi ürer. Ayrıca küresel ısınma, bazı yarasa türleri gibi yabani hayvanların yaşam alanlarının değişmesine neden oluyor.