Stuttgart. Sonbaharın ilk ayında, gece gökyüzüne güneş sistemimizdeki en büyük ikinci gezegen olan Satürn hakimdir. Akşam karanlığında, güneydoğuda Kova takımyıldızında halkalı bir gezegen görebilirsiniz. En parlak yıldızlardan biri olan Satürn’ü tespit etmek kolaydır. 27’sinde, neredeyse dolunay gezegenin güneyinden geçecek. Satürn yavaş yavaş sabah gökyüzünden çekiliyor. 1’inde sabah 6’dan kısa bir süre sonra batarsa, 30’unda sabah 4’te batı ufuk çizgisinin altına batar.
“Bin Yüzüğün Efendisi”
Hollandalı fizikçi ve astronom Christian Huygens, ilk olarak 1656’da Satürn küresinin serbest yüzen bir halka ile çevrili olduğunu fark etti. 1671’de Paris gözlemevinin ilk yöneticisi Giovanni Domenico Cassini, Satürn’ün halkasının bir dış ve bir iç halka olarak ayrıldığını keşfetti. Son olarak, uzay sondaları yüzlerce ayrı halkayı gösteren görüntüler sağladı. Satürn bu nedenle bazen “Bin Yüzüğün Efendisi” olarak adlandırılır. Bu arada dev gezegenler Jüpiter, Uranüs ve Neptün’ün çevresinde de halkalar keşfedildi. Ancak göze çarpmazlar ve karasal teleskoplarda neredeyse hiç görülmezler. Devasa Satürn halka sistemi, dünya ile ay arasındaki mesafenin üçte ikisine karşılık gelen 280.000 kilometrelik bir çapa sahiptir.
:format(webp)/cloudfront-eu-central-1.images.arcpublishing.com/madsack/YYM4KZNRRRAFPDPO5AGPRV4J7E.jpeg)
Cassini uzay aracı tarafından çekilen görüntü Satürn’ü gösteriyor. Güneş sistemimizdeki en büyük ikinci gezegen, Eylül ayında gece gökyüzüne hakimdir.
© Kaynak: NASA/JPL-Caltech/Space Science I
Satürn’ün güneş etrafında bir kez dolanması 30 yıl sürer. Satürn küresi çok hızlı döndüğü için, Satürn’ün küresi tüm gezegenler arasında en düz olanıdır. Gaz gezegeni ayrıca tüm gezegenler arasında en düşük yoğunluğa sahiptir – su yoğunluğunun yalnızca yüzde 70’ine karşılık gelir. Böylece Satürn’ün küresi devasa bir su banyosunda yüzerdi.
Satürn’ün halkası şu anda Dünya’ya doğru sadece hafifçe eğimlidir, bu da onu teleskopla bakmayı özellikle çekici kılmaktadır. Bu nedenle bir gözlemevini ziyaret etmek her zaman faydalıdır. Satürn’ün dev uydusu Titan dürbünle görülebilir. 5150 kilometrelik çapıyla güneş sistemindeki en büyük ikinci uydudur.
Venüs sabah gökyüzünde parlıyor
Parlak Venüs sabah gökyüzüne hakimdir. Dünya’nın gökyüzündeki açık ara en parlak gezegendir. İç komşu gezegenimiz en büyük ihtişamına 19 Eylül’de ulaşıyor. Ayın başında, aşk tanrıçasının gezegeni sabah 5 civarında doğu ufkunda belirir. 30’unda, sabah saat üç buçukta yükselirler. Berrak, pussuz bir gökyüzünde, Venüs gün doğumuna kadar takip edilebilir. Teleskopta ayın başında büyük, dar bir hilal gösterir. 17. yüzyılın başındaki ilk teleskop gözlemcileri bile Venüs’ün ay gibi evreler gösterdiğini kabul ettiler. Ayın 11’inde sabah 5 civarında, azalan hilal ile güzel bir tesadüf meydana gelir.
Nadiren çevik ve güneşe yakın Merkür’ü görme fırsatı olur. Bu kez 20’sinden itibaren iyi bir hafta boyunca sabah gökyüzünde görünecek. 20’sinde, sabah gökyüzünde doğu ufkunun hemen üzerinde beş buçuk civarında görünür.
Koç takımyıldızındaki Jüpiter, akşam geç saatlerde yükselir. Saat 22:00’den kısa bir süre sonra, dev gezegen doğu ufuk çizgisinin üzerinde yükselecek. Eylül ayının sonunda, Jüpiter saat 20.15 civarında yükselecek. 4 Eylül akşamı azalan hilal Jüpiter ile buluşuyor. Mars, akşam göğünden çoktan çekildi ve görünmezliğini koruyor.
Kova en eski takımyıldızlardan biridir
Ay, Boğa burcundaki yedi yıldız olan Ülker’i 5’inde geçecek. Bu azalan bir hilal olarak görünür. Ayın ortasında yani 15’inde saat 03:40’ta yeni ay evresine ulaşılır. 29’unda sabah 11:58’de Balık burcunda Dolunay meydana geliyor. Bir gün önce Ay, 359.911 kilometre ile Dünya’ya yaklaşıyor. Dünya’ya en uzak yörünge noktasını bizden 406.291 kilometre ayırarak 12.’de geçer.
Sabit yıldızlı gökyüzünde, güneydoğudaki Pegasus meydanını görebilirsiniz. Aynı zamanda Sonbahar Meydanı olarak da adlandırılır. Çünkü şairlerin kanatlı atı Pegasus, sonbaharın yol gösterici yıldızıdır.
Yaz Üçgeni açıkça batıya kaydı. Deneb im Schwan şimdi neredeyse zirvesinde. Başak ve Akrep çoktan yok olmuştur. Güneybatıda, Yay da gece göksel evresinden ayrılmaya hazırlanıyor. Oğlak, meridyeni güneyin derinliklerinde dolaşır.
Kova, zodyakta Oğlak burcunu takip eder ve şimdi güneydoğudaki boşluğu işgal eder. Oğlak gibi, parlak şehir gökyüzünde ayırt edilmesi zor olan sönük takımyıldızlardan biridir. Kova bilinen en eski takımyıldızlardan biridir. Bu takımyıldız, İncil’deki Tufan efsanesiyle yakından bağlantılıdır. Kova, Babil zodyakının 11. burcuna karşılık geldi. Babil ayına “yağmurun laneti” adı verildi.
Kış yarı yılı, güneşin ekvatorda yürüyüşüyle başlar.
Birinci büyüklükteki bir yıldız güneye doğru titriyor. Güney Balık burcunun en parlak yıldızı Fomalhaut yeni yükseldi. Adı Arapça’dan geliyor ve balığın ağzı gibi bir şey anlamına geliyor. 25 ışıkyılı uzaklıkta, Güneşimizin komşu yıldızlarından biridir.
Kuzeydoğuda, Fuhrmann’da açık sarımsı bir capella parlıyor. Büyük Kepçe kuzey göğünde alçak ufukta yuvarlanırken, göksel W Cassiopeia doğuda yükseliyor.
Güneş, 17’sinin sabahı Aslan takımyıldızından ayrılır ve 31 Ekim’e kadar kalacağı Başak takımyıldızına geçer. 23’ünde sabah 8:50’de güney yönünde göksel ekvatoru geçer, sonbahar ekinoksu gerçekleşir. Bu, kış yarıyılının başlangıcıdır. Güneşin alçalan yolunun göksel ekvatorla kesişmesi, Terazi burcunun başlangıcını işaretler.
Haberler
“Bin Yüzüğün Efendisi”
Hollandalı fizikçi ve astronom Christian Huygens, ilk olarak 1656’da Satürn küresinin serbest yüzen bir halka ile çevrili olduğunu fark etti. 1671’de Paris gözlemevinin ilk yöneticisi Giovanni Domenico Cassini, Satürn’ün halkasının bir dış ve bir iç halka olarak ayrıldığını keşfetti. Son olarak, uzay sondaları yüzlerce ayrı halkayı gösteren görüntüler sağladı. Satürn bu nedenle bazen “Bin Yüzüğün Efendisi” olarak adlandırılır. Bu arada dev gezegenler Jüpiter, Uranüs ve Neptün’ün çevresinde de halkalar keşfedildi. Ancak göze çarpmazlar ve karasal teleskoplarda neredeyse hiç görülmezler. Devasa Satürn halka sistemi, dünya ile ay arasındaki mesafenin üçte ikisine karşılık gelen 280.000 kilometrelik bir çapa sahiptir.
Cassini uzay aracı tarafından çekilen görüntü Satürn’ü gösteriyor. Güneş sistemimizdeki en büyük ikinci gezegen, Eylül ayında gece gökyüzüne hakimdir.
© Kaynak: NASA/JPL-Caltech/Space Science I
Satürn’ün güneş etrafında bir kez dolanması 30 yıl sürer. Satürn küresi çok hızlı döndüğü için, Satürn’ün küresi tüm gezegenler arasında en düz olanıdır. Gaz gezegeni ayrıca tüm gezegenler arasında en düşük yoğunluğa sahiptir – su yoğunluğunun yalnızca yüzde 70’ine karşılık gelir. Böylece Satürn’ün küresi devasa bir su banyosunda yüzerdi.
Satürn’ün halkası şu anda Dünya’ya doğru sadece hafifçe eğimlidir, bu da onu teleskopla bakmayı özellikle çekici kılmaktadır. Bu nedenle bir gözlemevini ziyaret etmek her zaman faydalıdır. Satürn’ün dev uydusu Titan dürbünle görülebilir. 5150 kilometrelik çapıyla güneş sistemindeki en büyük ikinci uydudur.
Venüs sabah gökyüzünde parlıyor
Parlak Venüs sabah gökyüzüne hakimdir. Dünya’nın gökyüzündeki açık ara en parlak gezegendir. İç komşu gezegenimiz en büyük ihtişamına 19 Eylül’de ulaşıyor. Ayın başında, aşk tanrıçasının gezegeni sabah 5 civarında doğu ufkunda belirir. 30’unda, sabah saat üç buçukta yükselirler. Berrak, pussuz bir gökyüzünde, Venüs gün doğumuna kadar takip edilebilir. Teleskopta ayın başında büyük, dar bir hilal gösterir. 17. yüzyılın başındaki ilk teleskop gözlemcileri bile Venüs’ün ay gibi evreler gösterdiğini kabul ettiler. Ayın 11’inde sabah 5 civarında, azalan hilal ile güzel bir tesadüf meydana gelir.
Nadiren çevik ve güneşe yakın Merkür’ü görme fırsatı olur. Bu kez 20’sinden itibaren iyi bir hafta boyunca sabah gökyüzünde görünecek. 20’sinde, sabah gökyüzünde doğu ufkunun hemen üzerinde beş buçuk civarında görünür.
Koç takımyıldızındaki Jüpiter, akşam geç saatlerde yükselir. Saat 22:00’den kısa bir süre sonra, dev gezegen doğu ufuk çizgisinin üzerinde yükselecek. Eylül ayının sonunda, Jüpiter saat 20.15 civarında yükselecek. 4 Eylül akşamı azalan hilal Jüpiter ile buluşuyor. Mars, akşam göğünden çoktan çekildi ve görünmezliğini koruyor.
Kova en eski takımyıldızlardan biridir
Ay, Boğa burcundaki yedi yıldız olan Ülker’i 5’inde geçecek. Bu azalan bir hilal olarak görünür. Ayın ortasında yani 15’inde saat 03:40’ta yeni ay evresine ulaşılır. 29’unda sabah 11:58’de Balık burcunda Dolunay meydana geliyor. Bir gün önce Ay, 359.911 kilometre ile Dünya’ya yaklaşıyor. Dünya’ya en uzak yörünge noktasını bizden 406.291 kilometre ayırarak 12.’de geçer.
Sabit yıldızlı gökyüzünde, güneydoğudaki Pegasus meydanını görebilirsiniz. Aynı zamanda Sonbahar Meydanı olarak da adlandırılır. Çünkü şairlerin kanatlı atı Pegasus, sonbaharın yol gösterici yıldızıdır.
Yaz Üçgeni açıkça batıya kaydı. Deneb im Schwan şimdi neredeyse zirvesinde. Başak ve Akrep çoktan yok olmuştur. Güneybatıda, Yay da gece göksel evresinden ayrılmaya hazırlanıyor. Oğlak, meridyeni güneyin derinliklerinde dolaşır.
Kova, zodyakta Oğlak burcunu takip eder ve şimdi güneydoğudaki boşluğu işgal eder. Oğlak gibi, parlak şehir gökyüzünde ayırt edilmesi zor olan sönük takımyıldızlardan biridir. Kova bilinen en eski takımyıldızlardan biridir. Bu takımyıldız, İncil’deki Tufan efsanesiyle yakından bağlantılıdır. Kova, Babil zodyakının 11. burcuna karşılık geldi. Babil ayına “yağmurun laneti” adı verildi.
Kış yarı yılı, güneşin ekvatorda yürüyüşüyle başlar.
Birinci büyüklükteki bir yıldız güneye doğru titriyor. Güney Balık burcunun en parlak yıldızı Fomalhaut yeni yükseldi. Adı Arapça’dan geliyor ve balığın ağzı gibi bir şey anlamına geliyor. 25 ışıkyılı uzaklıkta, Güneşimizin komşu yıldızlarından biridir.
Kuzeydoğuda, Fuhrmann’da açık sarımsı bir capella parlıyor. Büyük Kepçe kuzey göğünde alçak ufukta yuvarlanırken, göksel W Cassiopeia doğuda yükseliyor.
Güneş, 17’sinin sabahı Aslan takımyıldızından ayrılır ve 31 Ekim’e kadar kalacağı Başak takımyıldızına geçer. 23’ünde sabah 8:50’de güney yönünde göksel ekvatoru geçer, sonbahar ekinoksu gerçekleşir. Bu, kış yarıyılının başlangıcıdır. Güneşin alçalan yolunun göksel ekvatorla kesişmesi, Terazi burcunun başlangıcını işaretler.
Haberler