Karadeniz’i savaşa kapatma epeyce değerli oldu

celikci

New member
Ankara’ya temaslarda bulunmak üzere gelen ABD Dışişleri Bakanlığı’nın siyasi işlerden sorumlu müsteşarı Victoria Nuland, Hürriyet’e verdiği özel demeçte, Türkiye’nin Ukrayna krizinde merkezi rol oynadığını kaydetti. Tarafları ateşkes için buluşturma uğraşlarını takdir ettiklerini söyleyen Nuland, 1936 Montrö Kontratı çerçevesinde Türkiye’nin Ukrayna krizi niçiniyle Boğazları savaş gemilerine kapatmasının ‘oldukça önemli’ olduğunu belirtti.

Dışişleri Bakanlığı’nda Bakan Yardımcısı Sedat Önal ile görüşmelerde bulunan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafınca da kabul edilen Nuland’ın açıklamaları özetle şu biçimde:

MONTRÖ’NÜN UYGULANMASI

“Türkiye, katiyen merkezi bir rol oynuyor. Başından bu yana Türkiye, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliğinin fazlaca sıkı bir savunucusu oldu. Türkiye, tüm BM formatlarında yapılan toplantılarda bu kanlı atağa açık ve kuvvetli bir biçimde karşı çıktı. Türkiye hem insani yardım tıpkı vakitte güvenlik takviyesi açısından Ukrayna’nın kuvvetli bir dostu oldu. Montrö Sözleşmesi’ni yaşama geçirmesi de Karadeniz’in bu savaşta kullanılmaması açısından katiyetle epey değerliydi.”


ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 3 numarası olan Victoria Nuland, Hürriyet’ten Serkan Demirtaş’ın sorularını yanıtladı.

ATEŞKES İÇİN ARABULUCULUK

“Görüşmelere mesken sahipliği konusuna gelince, hem Ukraynalıların birebir vakitte Rusların kendilerini eşit biçimde rahat hissettikleri hayli az yer var. Bu açıdan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın görüşmelerin mesken sahipliğini yapma konusundaki teşebbüsleri olumlu. Çoklukla, barış görüşmeleri ateşkes sağlandıktan daha sonra yapılır. Lakin Rusya’nın ateşkes konusunda istekli olmaması bir sonuca ve tahlile ulaşılmasını güçlendiriyor. Tarafların masaya oturarak hangi konularda uzlaşıp, hangi konularda uzlaşamadıkları hakkında bir açıklığa varmaları gayretlerini yeterli bir şey olarak görüyoruz. Lakin şu anda tarafların görüşlerinde büyük uzaklık var. Hepimizin şu anda görmek istediği – Türkiye de bunu yüksek sesle lisana getiriyor- ateşkesin sağlanması.”

TÜRKİYE’NİN YAPTIRIMLARA KATILMAMASI

“Bugün bu bahiste ve yaptırımların gerisindeki mantıkla ilgili olarak (Türk heyetiyle) güzel görüşmeler yaptık. Putin’in savaş makinesini körükleyen para akışını kesmemiz gerektiğini ve bu savaşta yaptıklarını ağır bir biçimde ödemesi gerektiğini Türkiye’nin büsbütün anladığını düşünüyorum. Yaptırımlara katılamasa bile topraklarının yaptırımlardan kurtulmak için ve oligarkların kirli paralarının havuzuna dönüşmemesi için Türkiye’nin fazlaca dikkatli olmasının fazlaca daha kıymetli olduğunu düşünüyorum. Bu riskler konusunda hükümette düzgün bir anlayış olduğunu görüyorum.”

STRATEJİK DÜZENEK

“Bu yeni düzeneğin en hoş özelliği, bütün hususları tek bir formatta ele alma imkanını sağlaması. İkili ilgileri ister ticaret olsun, ister insan hakları ve sivil toplum bahisleri olsun konuşabiliriz. bununla birlikte Dağlık Karabağ, Suriye ve Ukrayna üzere bölgesel mevzuları da konuşabiliriz. Demokrasilerin de nasıl otokratik idareler birlikte hareket ediyorsa bir arada hareket etmeleri gerçeğinde olduğundan hareketle global problemleri de bu formatta ele alabiliriz.”

S-400 SORUNU

“Bu yeni Stratejik Sistem ikili münasebetlerimiz kapsamında birlikte güzel çalıştığımız mevzuları ve meseleleri ele almamıza yardımcı olacak. Bu mevzuyu hayli uzun müddettir konuşuyoruz. Bu savaş bağlamında değişik noktalardan biri de Türkiye’nin Rus silahlarının performansını en ön bayağı izleyebilmesi oldu. Ve savaş alanında epey da düzgün bir iş yapamadıkları ortaya çıktı, o denli değil mi? Ayrıyeten yaptırımlar niçiniyle Rusya’nın yakın gelecekte kendi ihtiyaçlarını bile tedarik etme zorunda kalacağından bahsetmiyorum bile.”

NATO BİRLİKTE GÜÇLÜ

“Tüm bunlar uzun müddettir altını çizdiğimiz kanıyı güçlendiriyor: NATO ülkeleri birlikte çalıştığında, sistemleri uyumlu olduğunda daha da kuvvetli olurlar ve Rusya üzere ülkelere bağımlı olmazlar. Rus silahlarının ahlaki olmayan kullanması ile ilgili raporlardan haberdarız. Bu (S-400) mevzuda birlikte çalışacağımızdan ümitliyim. Biliyorsunuz, Türkiye’nin F-16 satın alma isteği de var ve bunu da konuşuyoruz. Lakin hayli daha kıymetlisi güvenlik mevzularında dört bir yandan çalışmaya devam ediyor olmamız.”

‘TÜRKİYE-İSRAİL OLAĞANLAŞMASI BİZİM DE ÇIKARIMIZA’

ABD Dışişleri Müsteşarı Nuland, Türkiye-İsrail yakınlaşmasıyla ilgili şu açıklamada bulundu: “Bu bizim de çıkarımıza. Türkiye ve İsrail’in kuvvetli ilgiler ortasında olması, ticaret ve güç ilgisinde olmasının bizim de çıkarımıza olduğundan eminiz. Bu savaşın ortaya çıkardığı durumlardan biri de yüksek oranda Rus doğalgazı ithal eden birfazlaca ülkenin kaynaklarını çeşitlendirmek ve bunu da hızlı bir biçimde yapmak zorunda olmaları. Yani, Doğu Akdeniz’de kimileri yakın komşularınızı da kapsayacak biçimde ve yeni gaz keşifleri ve yeni boru sınırlarını gerektirecek farklı biroldukca fırsat var. Bu konularda çalışmak ve bilhassa Türkiye’nin Rus doğalgazına karşı kaynak çeşitlendirme maksadında yardımcı olmayı istiyoruz.”