Bir spor salonu Herson’u Ruslara zindan etti: HIMARS füzeleri onlar yardımıyla maksadı buldu

celikci

New member
10 aydan fazladır devam eden Ukrayna Savaşı’nda Rusya’nın elinde tuttuğu tek bölge başşehri olan Herson’dan çekilme sonucunın gerisinde, lokal direnişin gösterdiği direniş ve stratejik noktalarda alınan ağır kayıplar yatıyordu.

Herson’da ikamet eden 49 yaşındaki Kostyantin Babenko’nun Rusya’ya karşı direnişte oynadığı rol de ülke kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.

Spor salonu sahibi olan Babenko ve birlikteindeki bir küme genç, işgal altındaki Herson’da Rus güçlerini izleyip Ukrayna birliklerine kritik bilgiler ulaştırarak savaşın seyrinin değişmesinde büyük hisse sahibi oldu.


Fotoğraflar: AP

‘İKİ GÜN İKİ GECE ARALIKSIZ BİNAYI GÖZ MAHPUSUNDA TUTTUM’

Ukraynalı kuvvetler, yaklaşık 4 ay evvel Herson’daki Rus askerlerini bölgeden çıkarmaya çalışırken, kentte kalmayı yeğleyen mahallî halkın kurduğu milisler de Rus güçlerini her an nezaret altında tutuyordu.

Babenko da spor salonuna gelen ergenlerden oluşturduğu küçük bir kümeyle Rus güçleri hakkında istihbarat topluyordu.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ndeki (AFU) rütbeli bir arkadaşı, Babenko’dan karşı taarruzun yapılacağı güne kadar biroldukca bilgiyi ele geçirmesini istemişti. Babenko ile AFU’daki arkadaşı WhatsApp üzerinden kısa ve şifreli yazışmalarla bağlantı kuruyordu. Hatta mümkün olduğunca hiç bir şey yazıya geçirilmiyordu. Kendisine Eylül ayında gelen birinci WhatsApp bildirisinde yalnızca bir binanın ismi olduğunu belirten Babenko çabucak o binanın yolunu tuttuğunu söylemiş oldu.

gorevin içeriğini sorgulamayan Babenko, “O gün binaya gittim ve kimlerin orada olduğunu, kimlerin gelip gittiğini, hangi araçların geldiğini izledim. Gelen giden araçların hepsinin plakalarını not alıyordum. Binayı bu türlü iki gün iki gece aralıksız göz mahpusunda tuttum” dedi.

TAMAMEN KENDİ İMKÂNLARIYLA EN KIYMETLİ KAYNAK HALİNE GELDİ

Babenko, güvendiği şahısları de gözetleme işinde kullanmaya bu vakit içinder başladı. Toplanan ayrıntıları şifreli iletilerle AFU’daki ilişkilerine gönderen Babenko, düşman sınırlarının gerisinden direkt istihbarat sağlayan kıymetli bir kaynak haline geldi. İzleme esnasında rastgele bir teknolojik ekipman kullanmayan takım, büsbütün kendi kıt kaynaklarıyla maksatlara yaklaşmak zorundaydı. Bunu yaparken hayatları bir epeyce kere tehlikeye girdi.

“Ruslar en küçük bir şeyden şüphelendiklerinde yahut bir şey gördüklerinde, insanları alıp gdolayıyordu ve tekrar o şahıslardan haber alınamadığı durumlar oluyordu” diyen Babenko, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’yle iş birliği yapan birinin epey ağır sonuçlarla karşılaşabileceğinin altını bilhassa çizdi.

Tehlikenin bu derece bariz olduğu bir operasyonda Babenko, salonuna gelenlerin de takviyesiyle işgal boyunca çabucak herkesten bilgi topladı. Yerel halkı gözleri üzere kullandı; Rus birliklerinin pozisyonlarını, askeri araçların hareketlerini, silah sevkiyatlarını ve daha biroldukca bahse dair edindiği ayrıntıları AFU’ya iletti. Bu istihbaratı pahalandıran Ukrayna güçleri, belirledikleri “nokta” maksatları Amerikan imali uzun menzilli HIMARS roket sistemleriyle vurdu.

Bir öteki deyişle, HIMARS sisteminin Ukraynalılara bu kadar yarar sağlamasının niçini Rusların hareketlerini anbean takip eden gözcülerin alandaki varlığıydı.


SADECE GÜVENEBİLECEĞİM BEŞERLERLE BAĞLANTI KURDUM’

O günleri The Daily Beast’e anlatan Babenko adeta ikili bir hayat yaşadığını söylemiş oldu.

Bir yandan herkesten gizli izleme faaliyetini yürüten Babenko bir yandan da Rus güçlerini şüphelendirmemek için aile babası, spor salonu işletmecisi ve toplumun saygın bir üyesi olarak bayağı hayatına devam etti. 20 yıldır Herson’da bir mahalle spor salonunun sahibi olan Babenko, işgalcilere boyun eğmiş üzere davranıyor Ukrayna davasına duyduğu sempatiyi gizlemeye çalışıyordu.

gayet zımnî yürütülen bu operasyon için kurduğu 10 kişilik kümeye ziyadesiyle güvenen Babenko, “bu biçimdesi bir çalışma için pek geniş bir birlikti. Lakin onları hayli uzun yıllardır tanıyor ve muteber olduklarını biliyordum. Bu süreçte yalnızca güvenebileceğim beşerlerle bağlantı kurdum” sözünü kullandı.

‘HİÇBİR ŞEY YAPMADAN OTURMANIN AHLAKİ YÜKÜNÜ KALDIRMAK EPEYCE ZORDU’

Adeta bir istihbarat ünitesi üzere çalışan kümenin merkezi ise Babenko’nun spor salonuydu.

Savaş başlamadan evvel Rusya’ya karşı olumsuz hisler beslemediğini söyleyen Babenko, işgalin akabinde Rusya’nın Herson’da yaptıklarını görür görmez fikrinin değiştiğini ve işgalcilere karşı koymak için elinden gelen her şeyi yapması gerektiğini anladığını belirtti.

Yaşananlar karşısında duyarsız kalmanın bir çok sıkıntı olduğunu söyleyen Babenko, “Bir biçimde karşı çıkmak kıymetliydi. hiç bir şey yapmadan oturmanın ahlaki yükünü kaldırmak pek zordu” dedi.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği 24 Şubat’ta eşi ve iki kızını inançta tutabilmek için İngiltere’ye gönderen Babenko, annesine ve savaşın başlarında doğal sebeplerden ölen babasına bakmak için Herson’da kalmayı tercih etti. Babenko bir yıldır kızlarıni ve eşini görmediğini söylemiş oldu.


Hanna Aleksandrova ve Kostyantin Babenko. Çizim: Harun Elibol

GRUP ÜYELERİ TÜM BİLGİLERİ ZİHİNLERİNE KAYDETTİ

Babenko’nun spor salonunda çalışan iş arkadaşı Hanna Aleksandrova ise yaşadıkları günleri anlatırken, dış dünyayla bağlantı halinde kalmanın kendileri için çok kıymetli olduğunu söylemiş oldu ve ekledi:

“İşgal boyunca iki telefonumuz vardı; birini sokağa çıkarken yanımıza alıyorduk, ötekini de internet erişimini sağlayabilmek ve haberleri takip edebilmek için kullanıyorduk.”

Aleksandrova ve Babenko, Ukrayna askeri kaynaklarıyla kurdukları irtibatın Rusya tarafınca tespit edilmemesi için değerli bir askeri maksadın pozisyonunu bildirirken, hiç bir şey yazmadan yalnızca pozisyonu gösteren bir ekran imajları göndermek üzere bir dizi güvenlik tedbiri geliştirmişti.

Edindikleri ayrıntıları yazıya dökmemeye ihtimam gösteren küme, Rus kuvvetlerinin tüm hareketlerini hafızalarında tutarak Aleksandrova ve Babenko’ya yüz yüze söylemeyi alışkanlık haline getirmişti. Asker sayısı, teçhizat cinsleri ve birliklerin hareket istikametleri küme üyelerinin ezberledikleri kıymetli detaylar içinde yer alıyordu.

Genellikle sabahları Babenko’nun spor salonunda buluşan küme üyeleri topladıkları ayrıntıları burada birbirleriyle paylaşıyordu. Birtakım günler de dikkat çekmemek için kentin haricinde belirlenen inançlı bölgede toplanan takım durum değerlendirmesi yapıyordu.

‘KENTTE GENİŞ BİR İSTİHBARAT OPERASYONU YÜRÜTÜLDÜ’

Grubun dışarıda bir ortaya gelmesi dikkatli olunması gereken bir durumdu. Babenko’nun spor salonundan arkadaşı olan Sergey, toplantı gün ve saatlerinin WhatsApp üzerinden paylaşılmadığını, kendisinin tüm üyelerin meskenlerini teker teker ziyaret ederek toplantı vaktini kod sözcükler kullanarak bildirdiğini söylemiş oldu

Sergey, Ukrayna askeri birliklerinin alandan toplanan ayrıntıları titizlikle değerlendirdiğini de şu sözlerle lisana getirdi:

“AFU, bilgi taşıyan şahısların yalnızca kendi müşahedelerini bildirmesini kural koşmuştu. Rus amaçlarına yönelik atak için en az üç kaynak tarafınca bilgilendirme yapılması gerektiğini biliyorduk. Maksatların teyit edilmesi pek değerliydi.”

Babenko ise kentte geniş bir istihbarat operasyonu yürütüldüğünü, kendilerinin bunun küçük bir kesimi olduğunu bildiklerini söylemiş oldu. 49 yaşındaki Babenko, kentte AFU ile çalışan daha profesyonel muhbirler de olduğunu belirtti.


‘TUTUKLANMAKTAN SON ANDA KURTULDUM’

Babenko ve Aleksandrova, dokuz ay süren işgal sırasında Rus güçleriyle rastgele bir yakın temasa girmediklerini söylemiş oldu. Lakin kod isim kullanan Sergey, o kadar şanslı olmadığını, işgalin son aylarına hakikat, Rusların kendisini tespit ettiğini tabir etti.

Sergei, tutuklamaktan son anda kurtulduğunu şu sözlerle anlattı:

“Ruslar sistemli olarak mesken baskınları yaparak telefonlara el koyarlardı. Kiminle temas kurduğunu denetim etmek isterlerdi. Şükürler olsun ki bir arkadaşım beni arayarak Rus askerlerinin konutuma gerçek geldiğini önce haber verdi ve ben de meskendeki dokümanları imha ederek kaçabildim.”

‘YEREL DİRENİŞÇİLER HALKIN MORALİNİ DAİMA CANLI TUTTU’


Ukrayna Güney Savunma Kuvvetleri Basın Servisi Lideri Nataliya Gumenyuk, Herson’da lokal direnişçilerin varlıklarıyla kent sakinlerinin moralini yükselttiğini belirtti.

Gumenyuk, “Yerel direniş kümelerinin bize yardım ederken oynadıkları roller hakikaten değerliydi. Her şeyden kıymetlisi varlıklarıyla toplumun moralini canlı tuttular. Ukrayna ordusunun geri döneceğinin ve işgalin sona ereceğinin en büyük umudu onlardı. Bir bütün olduğumuzu lokal halka anlatanlar bir daha direnişçiler oldu” tabirini kullandı.

Gumenyuk ayrıyeten, HIMARS füze sistemlerini kullanmadan evvel Babenko üzere kaynaklarla yapılan uyumun sivil kayıpları en aza indirdiğini söylemiş oldu.


‘BİZİMKİLER ŞEHİRDE’

Babenko, Ukrayna kanallarının yerini alan Rus kablolu televizyonundan yayınlanan dezenformasyona karşı, lokal halkın moralini yükseltmek için çalışmalar yürüttüğünü de söylemiş oldu. Yaygın bir bağlantı ağı kurduklarını belirten Babenko, insanların VPN (sanal internet ağı) üzerinden Ukrayna televizyonlarına ulaşmasını sağladıklarını belirtti.

“Ellerinde telefon bulunmayan ileri yaşlarındaki bir fazlaca insan bilgiden yoksun kaldı. Bunun üzerine onları tek tek ziyaret etmeye başladık” diyen Babenko, kendi telefonu sayesinde insanlara son yaşanan haberleri izlettiğini söylemiş oldu ve ekledi:

“Sosyal medyaya düşen görüntüleri, fotoğrafları gösterdim ve haritalar üzerinden yaşanan son gelişmeleri tek tek anlattım. Kiev’in yakında düşeceğine dair argümanların gerçek dışı olduğunu ve çatışmalarda değerli muvaffakiyetler kaydettiğimizi söylemiş oldum onlara. Bu çeşitten ziyaretleri her hafta yapıyordum.”

Babenko’nun komşularından biri olan Viktorya da Herson Rus güçlerinden kurtarıldığında kendisine birinci haber veren kişinin Babenko olduğunu söylemiş oldu ve o anları şu sözlerle anlattı:

“11 Kasım sabahı erkenden Babenko’yu sokakta koşarken gördüm. Yanıma geldi, ‘Vika, bizimkiler şehirde’ diye haykırıyordu.”

‘BİZİM YAPTIKLARIMIZ OKYANUSTA KÜÇÜK BİR DAMLA’


Aleksandrova ve Babenko, savaşta sağladıkları kıymetli katkılara karşın mütevazı bir rol üstlendiklerini söylemekle yetindi. Aleksandrova gülümseyerek, “Bizim yaptıklarımız okyanusta küçük bir damla” dedi.

Ukrayna kuvvetlerinin kente bir daha girişinden daha sonra Herson’da kutlamalar yaygınlaşsa da fazlaca geçmeden Rusya’nın artçı atakları gelmeye başladı. Kasım ayının sonundan itibaren Rus top mermileri kente yağmaya başladı. 29 Kasım akşamı bir Rus roketi Babenko’nun spor salonunun birkaç yüz metre yakınına düştü ve bölgedeki binalara önemli ziyan verdi.

Herson sakinleri bugün zorluklarla yüzleşmeye devam etse de, Rus işgali bitmiş olduği için rahatlar. Uzun vakittir elektriksiz kalan lokal halk geçtiğimiz günlerde bir daha elektriğe kavuştuğunda büyük bir memnunluk yaşandı.

Babenko ve Aleksandrova, gülerek “6 Kasım’dan beri birinci defa ışığı gördük” dedi ve ekledi: “Hayat sahiden çok hoş.”